Ustawa z dnia 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1598, z 2024 r. poz. 852) wprowadziła do krajowego porządku prawnego regulacje określające właściwość i zasady posługiwania się Krajowym System e-Faktur. Projektowano wówczas, że z dniem 1 lipca 2024 r. miał on objąć podatników czynnych VAT, później zaś - od 1 stycznia 2025 r. podatników zwolnionych podmiotowo lub wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku. Już w późniejszym okresie, pomysłodawca nowelizacji, tj. Minister Finansów przeprowadził szeroko zakrojone konsultacje publiczne w ramach których zbierano opinie dotyczące nowego rozwiązania informatycznego - uczestniczyło w nich ponad dziesięć tysięcy osób. Spotkania te umożliwiły zarówno werbalizację postulatów środowisk przedsiębiorców, jak i zebranie opinii dotyczących wdrożenia planowanego systemu informatycznego. W szczególności zaproponowano swoistą liberalizację obowiązków związanych z obowiązkowym e-fakturowaniem w Krajowym Systemie e-Faktur dla grupy tzw. podatników wykluczonych cyfrowo. Na tym etapie akcentowano również wyzwania związane z wydajnością systemu.

Opublikowanie w ramach prac legislacyjnych w ostatnich dniach rządowego projektu Ustawy o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji oraz niektórych innych ustaw, pozwoli implementować do krajowego porządku prawnego rozwiązania zawarte w treści Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1174 z dnia 11 kwietnia 2024 r. zmieniającej dyrektywę 2014/59/UE i rozporządzenie (UE) nr 806/2014 w odniesieniu do niektórych aspektów minimalnego wymogu w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych (Dz. Urz. UE L 2024/1174 z 22.04.2024). Jak wskazuje wnioskodawca omawianego projektu - Minister Finansów, ratio legis projektu wynika z obowiązku wprowadzenia przepisów mających zapewnić harmonizację przepisów krajowych z prawem unijnym. Unijna dyrektywa koncentruje się na zmianach technicznych w sferze minimalnego wymogu w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych (minimum requirement for own funds and eligible liabilities - tzw. MREL). Dyrektywa z 11 kwietnia 2024 roku ustanawia zmiany techniczne w mechanizmie ustalania i odliczeń MREL w relacjach jednostek zależnych i grup bankowych, jak również znosi konieczność ustalania MREL dla podmiotów dla których zaplanowano likwidację w ramach postępowania upadłościowego, niepodlegających przymusowej restrukturyzacji.

Opracowane w ostatnich miesiącach zmiany przepisów regulujących sferę czynności doradztwa podatkowego i ich zakresu, jak i zasad nabywania uprawnień zawodowych stanowią zasadniczy przedmiot nowelizacji Ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz. U. 2021 poz. 2117). Przypomnieć trzeba, że zakres przedmiotowy wskazanego aktu prawnego dotyczy określenia warunków i zasad wykonywania doradztwa podatkowego, organizacji samorządu doradców podatkowych oraz zasad jego działania. W art. 2 ww. ustawy wskazano jednocześnie, że poprzez czynności doradztwa podatkowego rozumie się między innymi:

- udzielanie podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami;

- prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie;

- sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie;

- reprezentowanie podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych;

- w końcu zaś wykonywanie niezależnego audytu funkcji podatkowej.

Skierowanie w dniu 18 października br. rządowego projektu Ustawy o zmianie ustawy – Prawo restrukturyzacyjne oraz ustawy – Prawo upadłościowe do uzgodnień międzyresortowych oraz konsultacji publicznych jest efektem kolejnego etapu prac legislacyjnych. Przebiega on pod kierownictwem organu będącego wnioskodawcą wspomnianej ustawy, tj. Ministra Sprawiedliwości. Wskazany projekt ustawy nowelizującej to w wymiarze prawnym rezultat konieczności implementacji do prawa krajowego rozwiązań obecnych w treści Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1023 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej, umorzenia długów i zakazów prowadzenia działalności gospodarczej oraz w sprawie środków zwiększających skuteczność postępowań dotyczących restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów, a także zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/1132. Podstawowym zadaniem, jakie unijny ustawodawca wyznaczył przed wspomnianą dyrektywą jest ustandaryzowanie i ujednolicenie norm określających postępowania restrukturyzacyjne w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Unijna dyrektywa wprowadza również stypizowanie przesłanek określających jak najszybsze wdrożenie czynności umożliwiających ustalenie wyzwań dla przedsiębiorcy związanych z płynnością finansową, a następnie odpowiednich działań naprawczych, o ile są one możliwymi i zgodnymi z prawem. Celem przepisów prawa UE jest w końcu zmniejszenie różnic pomiędzy systemami prawnymi państw członkowskich zwłaszcza zaś eliminacja rozwiązań prawnych utrudniających wczesną restrukturyzację rentownych dłużników znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej oraz możliwość umorzenia długów dla uczciwych przedsiębiorców.

W dniach 13-15 października 2024 r. w Krakowie Polskie Stowarzyszenie Prawników Agrarystów wraz Rzecznikiem Praw Obywatelskich oraz Ośrodkiem Badań Prawa Rolnego Uniwersytetu Jagiellońskiego zorganizowało międzynarodową konferencję naukową pt. „Standard ochrony konstytucyjnych wolności i praw jednostki w regulacjach prawnorolnych”.