Prezes Rady Ministrów skierował na ręce Marszałka Sejmu RP projekt Ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. Wspomniany projekt nowego aktu prawnego warty jest przybliżenia, wprowadza bowiem rozwiązanie cenne dla przedsiębiorców – tzw. ,,wakacje składkowe”. Proponowane rozwiązanie wprowadzone ma zostać do krajowego porządku prawnego w drodze nowelizacji kluczowej Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 2023 poz. 1230), jak również takich ustaw jak Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 1550, z późn. zm.), Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 226 i 232), Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. 2022 poz. 2540) czy też Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. 2023 poz. 735).
Zdaniem organu odpowiedzialnego za projekt, tj. Ministra Rozwoju i Technologii, składki ponoszone przez przedsiębiorców na ubezpieczenia społeczne oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy stanowią jedno z najpoważniejszych obciążeń wielokrotnie utrudniających czy też uniemożliwiających dalsze prowadzenie działalności gospodarczej. Według danych przedstawionych przez wnioskodawcę, w latach 2014–2024 minimalna wysokość składek płaconych przed przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy i - od 2019 roku Fundusz Solidarnościowy, wzrosła ponad dwukrotnie (sic!). Poza okresem Pandemii COVID-19 i wówczas wdrożonymi rządowymi programami pomocowymi, co do zasady wysokość składek ponoszonych przez przedsiębiorców rosła szybciej aniżeli poziom inflacji. Akcentuje się, że co prawda przedsiębiorca może skorzystać w ramach krajowego systemu ubezpieczeniowego z różnych form preferencji takich m.in. jak tzw. ulga na start czy też Mały ZUS Plus, jednakże dla najmniejszych firm pozostających w obrocie gospodarczym niejednokrotnie są one nie wystarczające. Ponadto odnotować trzeba, że obecnym okresie charakteryzującym się brakiem stabilności, coraz więcej mikroprzedsiębiorców - zwłaszcza w sektorach usług i handlu, rozważa zawieszenie bądź też zakończenie prowadzenia działalności gospodarczej. Dane pochodzące z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej uznać trzeba za wysoce niepokojące - tylko w samym 2023 roku zgłoszono blisko 200 tysięcy wniosków dotyczących zakończenia jednoosobowej działalności gospodarczej.
Dlatego też w projekcie przesłanym do izby poselskiej proponuje się instytucję „wakacji składkowych”, których istota polegać będzie na tym, że przedsiębiorcy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą, opłacający składki na ubezpieczenie własne i za nie więcej niż dziewięciu ubezpieczonych, będą mogli zgłosić wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o zwolnienie z opłacania należności z tytułu składek za wybrany jeden miesiąc kalendarzowy w każdym roku. Zwolnienie dotyczyć będzie mogło zwolnienia z tytułu składek uiszczanych na:
- obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe,
- ubezpieczenie wypadkowe,
- ubezpieczenie chorobowe,
- Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.
W wybranym przez przedsiębiorcę miesiącu składki uiszczane będą ze środków budżetu państwa. Wnioskodawca zastrzega także, że nowe narzędzie nie będzie dotyczyło obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Z nowego rozwiązania skorzystać będą mogli przedsiębiorcy, którzy w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku mieli zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego nie więcej niż dziesięciu ubezpieczonych oraz w okresie poprzednich dwóch lat nie osiągnęli przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej. Ponadto w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku do ZUS jako ubezpieczeni podlegali ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Planuje się, że ustawa wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 4 miesięcy od dnia ogłoszenia.