Przesłanie do konsultacji publicznych i uzgodnień międzyresortowych projektu Ustawy o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych stanowi niejako naturalną konsekwencję wcześniejszych prac Rady Ministrów nad zagadnieniem stabilizacji polskiego systemu elektroenergetycznego. Wnioskodawca projektu, tj. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wskazuje, że obecnie we wspomnianym systemie dominują mniej stabilne odnawialne źródła energii, takie jak elektrownie wiatrowe czy też popularne instalacje fotowoltaiczne. Zdaniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi dostrzec zalety biogazowni rolniczych, w szczególności zaś elastyczność w zakresie możliwości wytwarzania energii.
Dane liczbowe udostępnione przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa wyraźnie wskazują, że w marcu 2023 roku w rejestrze wytwórców biogazu rolniczego wyszczególniano jedynie 123 wytwórców biogazu rolniczego, prowadzących łącznie 147 instalacji o łącznej mocy zainstalowanej 143,346 MW. Szacunkowe dane na które powołuje się wnioskodawca projektu ustawy wskazują, że realna jest możliwość pozyskania ponad 7,8 mld m3 biogazu rolniczego rocznie (2000 MW). Wynika to z faktu, że obszary wiejskie zajmują prawie 93% powierzchni Polski. Zauważalny jest więc swoisty paradoks - z jednej strony na terenach rolniczych identyfikuje się zagrożenie ubóstwem energetycznym. Z drugiej zaś - to szeroko rozumiany sektor rolny dysponuje bardzo dużym potencjałem odnawialnych źródeł energii.
W projekcie ustawy wskazuje się w treści art. 1 ust. 1, że przyszły akt prawny określi szczególne reguły postępowania o wydanie decyzji o warunkach zabudowy oraz postępowania w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę dotyczące biogazowni rolniczych mające na celu ułatwienie i przyspieszenie przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych, a także warunki dotyczące prowadzenia działalności w tych biogazowniach. Intencją wnioskodawcy jest istotne zwiększenie liczby biogazowni w na terenie państwa. Akcentuje się ich zalety w postaci odporności na zmienne uwarunkowania meteorologiczne oraz czynniki zewnętrzne. Wprost wskazuje się, że ,,biogazownie rolnicze mogą produkować energię nawet przez 8 000 godzin rocznie (90% czasu), w przeciwieństwie do innych instalacji OZE, których sprawność energetyczna waha się od 10 do 30 %".
Uwypuklić należy także kwestię obecnych, trudnych uwarunkowań związanych z produkcją energii z wykorzystaniem takich surowców energetycznych jak gaz ziemny czy węgiel. Przypomnieć trzeba, że agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę 24 lutego 2022 roku trwale zmieniła oblicze globalnych rynków surowcowych oraz cen samych surowców. Nie bez znaczenie pozostaje również fakt, że rolnicze biogazownie umożliwiają efektywne gospodarowanie odpadami powstającymi w wyniku produkcji rolnej w zakładach przetwórstwa rolno-spożywczego. W wyniku przetwarzania wspomnianych odpadów powstają przyjazne środowisku biometan, biogaz rolniczy czy też energia elektryczna.
W projekcie planuje się ustanowienie kilku mechanizmów mających umożliwić zdynamizowanie rozwoju energetyki odnawialnej na obszarach wiejskich oraz zwiększenie poziomu bezpieczeństwa energetycznego. W szczególności wnioskodawca zamierza uprościć proces inwestycyjny. Skróceniu ulec ma procedura administracyjna w postępowaniu o wydanie decyzji o warunkach zabudowy oraz postępowaniu w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę dotyczące biogazowni rolniczych, a także w sprawie wydania warunków przyłączenia biogazowni rolniczej do sieci energetycznej. Nowe rozwiązania legislacyjne mają ponadto ułatwić wykorzystywanie lokalnego potencjału substratu oraz produktu pofermentacyjnego.
Intensyfikację rozbudowy sieci biogazowni rolniczych postrzega się nie tylko jako szansę na zwiększenie poziomu bezpieczeństwa energetycznego oraz zauważalne poprawienie procentowego udziału odnawialnych źródeł energii w polskim bilansie energetycznym, ale również jako czynnik pozwalający stworzyć nowe miejsca pracy aktywizując tym samym lokalną przedsiębiorczość. Z zadowoleniem przyjąć należy propozycję przewidującą możliwość wykorzystania nowych rozwiązań przez spółdzielnie energetyczne i spółki celowe z udziałem uprawnionych podmiotów. Dostrzec trzeba również elastyczność projektowanych rozwiązań – w biogazowni, która powstanie w oparciu o projektowane przypisy niezbędnie będzie wykorzystywanie substratu pochodzącego z gospodarstwa, na terenie którego zlokalizowana będzie instalacja. Dopuszcza się wszakże możliwość stosowania dodatkowo substratu ze źródeł zewnętrznych.
Proponuje się, że ustawa wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
