Wraz z końcem poprzedniego roku Główny Inspektor Sanitarny skierował do organów administracji publicznej oraz instytucji samorządu gospodarczego projekt Ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Projekt nowego aktu prawnego przesłany został do zaopiniowania między innymi do izb gospodarczych, stowarzyszeń producentów, związków pracodawców i przedsiębiorców, konfederacji i związków zawodowych. Łącznie w opiniowaniu przedłożonego projektu ustawy uczestniczy trzydzieści podmiotów.
Na wstępie zaznaczyć należy, że projekt stanowiący przedmiot uzgodnień ma poddać nowelizacji Ustawę z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2022 r. poz. 2132). Do podstawowych obszarów, które reguluje wspomniana ustawa zaliczyć trzeba:
- wymagania zdrowotne żywności – w zakresie nieuregulowanym w rozporządzeniach Unii Europejskiej;
- wymagania dotyczące przestrzegania zasad higieny żywności, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością;
- właściwość organów w zakresie przeprowadzania urzędowych kontroli żywności na zasadach określonych w rozporządzeniu (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt;
- wymagania dotyczące przeprowadzania urzędowych kontroli żywności;
- problematykę zasad sprzedaży, reklamy i promocji środków spożywczych;
- w końcu zaś wymagania w zakresie żywienia dzieci i młodzieży w ramach żywienia zbiorowego.
Jak wskazuje Główny Inspektor Sanitarny istnieje konieczność poddania nowelizacji ustawy z sierpnia 2006 roku w zakresie dostosowania środków nadzoru rynku środków spożywczych objętych powiadomieniem o pierwszym wprowadzeniu do obrotu w Polsce suplementów diety. Wnioskodawca akcentuje, że po raz pierwszy w Polsce produkt w kategorii suplementu diety został zarejestrowany w 2007. Towarzyszy temu konstatacja, że obecnie wartość rynku suplementów diety wzrosła wielokrotnie, zaś sam rynek cechuje się zwiększoną dynamiką sprzedaży. To z kolei powoduje, że zwiększeniu wzrosła emisja reklam telewizyjnych. Z danych statystycznych będących w dyspozycji Głównego Inspektora Sanitarnego wynika, że w okresie 2007 - 2016 do organu wpłynęło 33114 (sic!) powiadomień o wprowadzeniu lub zamiarze wprowadzenia suplementów diety po raz pierwszy do obrotu. Korelacja pomiędzy liczbą emisji reklam a poziomem sprzedaży suplementów diety jest w tym przypadku oczywista. GIS konstatuje, że ,,Duża presja marketingu i ekspozycja na reklamy suplementów diety, wpływa na kształtowanie zachowań konsumentów. Techniki wykorzystywane przez reklamodawców oddziałują na świadomość konsumenta, przez co pośrednio wpływają na decyzję zakupu określonej kategorii żywności, a tym samym na jakość spożywanych produktów. Nie bez znaczenia pozostaje również wykorzystywanie nieświadomości konsumentów na temat różnic pomiędzy suplementami diety i produktami leczniczymi."
Główny Inspektor Sanitarny alarmuje wskazując, iż nieodpowiednie stosowanie suplementów diety kończyć się może negatywnymi skutkami dla zdrowia osoby je stosującej. GIS podkreśla, że stosując suplementy w prosty sposób przekroczyć można dzienną dawkę bezpieczną. Wspomnianym zagrożeniom towarzyszy niski poziom wiedzy konsumentów co do różnic pomiędzy lekami bez recepty a suplementami diety. Duży wybór suplementów, ich powszechna dostępność i łatwość ich nabywania (vide internet), powszechne reklamy oraz dynamika wzrostu wolumenu sprzedaży suplementów diety - to wszystko powoduje, że zdaniem organu doradczego przy GIS, tj. Rady Sanitarno-Epidemiologicznej ustanowić należy kazuistyczne zasady dotyczące prezentacji lub reklamy suplementów diety.
Projektowana regulacja wdrożyć ma oblig umieszczenia informacji przy reklamie lub prezentacji suplementów diety o treści „Suplement diety jest środkiem spożywczym, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety. Suplement diety nie ma właściwości leczniczych.” (art. 1 ust. 2 pkt 2 projektu). Zmianie ulec ma również zawartość reklam oraz prezentacji suplementów. Polegać będzie ona na zakazie wykorzystywania w reklamach wizerunku autorytetów i ekspertów w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu. Ograniczenia dotyczyć mają wprowadzenia do treści reklam potencjalnych skojarzeń z wyrobami czy produktami leczniczymi oraz sposobu i miejsc prowadzenia prezentacji lub reklamy suplementów diety. Odnotować należy również dążenie ze strony GIS do odseparowania produktów leczniczych od suplementów diety oferowanych w sprzedaży w aptekach.
Przepisy projektowanej ustawy zawierają również ograniczenia dotyczące możliwości wprowadzania do obiegu suplementów w opakowaniach podobnych lub zbliżonych do produktów leczniczych. W omawianym projekcie planuje się także rozszerzenie wykazu czynności objętych karami pieniężnymi o regulację dotyczącą prowadzenia prezentacji i reklamy środka spożywczego (np. suplementu diety) niezgodnie z wymaganiami określonymi w ustawie.
Projektuje się, że nowa ustawa wejdzie w życie po trzymiesięcznym okresie vaca
