9 września tego roku do laski marszałkowskiej w Sejmie wpłynął rządowy projekt Ustawy o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu. Projekt skierowany został w ostatnim czasie przez Marszałka Sejmu do zaopiniowania przez Biuro Legislacyjne izby poselskiej. Jednocześnie Prezes Rady Ministrów upoważnił Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi do reprezentowania rządu w toku prac legislacyjnych nad tym aktem prawnym w Sejmie. Zmiana obecnie obowiązującej Ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. z 2021 r. poz. 76 oraz z 2022 r. poz. 1370) umożliwić ma dostosowanie krajowego prawa do wymogów ustanowionych treścią rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1009 z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiającego przepisy dotyczące udostępniania na rynku produktów nawozowych UE, zmieniającego rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 i (WE) nr 1107/2009 oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 2003/2003 (Dz. Urz. UE L 170 z 25.06.2019, str. 1, z późn. zm.).
Wspomniane rozporządzenie uchyliło dotychczas obowiązujące Rozporządzenie nr 2003/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. w sprawie nawozów.
Unijny ustawodawca w treści rozporządzenia z 2019 roku dokonał powiększenia w stosunku do wcześniej obowiązującego rozporządzenia nr 2003/2003 katalogu produktów nawozowych objętych ustawodawstwem harmonizacyjnym. Wspominany zbiór obejmuje nie tylko nawozy, ale również takie produkty, jak: podłoża do upraw, biostymulatory, polepszacze gleby, inhibitory, w tym organiczne i mikrobiologiczne, charakteryzujące się działaniem stymulującym wzrost roślin, oraz poprawą jakości gleby. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wskazał wprost, że zadaniem unijnego rozporządzenia jest ustanowienie odrębnych ,, [...] od przepisów krajowych wymagań dla produktów i uzależnia ich wprowadzenie do obrotu od spełnienia tych wymagań potwierdzonych przez jednostki oceniające zgodność. Rozporządzenie określa zarówno status prawny na unijnym rynku wewnętrznym
nawozów oznaczonych znakiem „NAWÓZ WE”, które wprowadzono do obrotu na obszarze Unii Europejskiej przed dniem 16 lipca 2022 r., jak i oblig objęcia produktów nawozowych Unii Europejskiej zasadami przewidzianymi dla produktów podlegających europejskiemu ustawodawstwu harmonizacyjnemu.
Poprzez projekt polski wnioskodawca dąży do dostosowania i określenia na nowo właściwości organów w odniesieniu do nadzoru nad produktami nawozowymi objętymi ustawodawstwem Unii Europejskiej (UE). Projekt ma pozwolić na dostosowanie zakresu i zmianę obecnej terminologii Ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu do wymagań Rozporządzenia nr 2019/1009. Ponadto w projekcie ustawy nowelizującej stypizowane mają zostać kary przewidziane za naruszanie norm Rozporządzenia 2019/1009 z dnia 5 czerwca 2019 r.
Dodać należy, że w treści ustawy nowelizującej uregulowana ma zostać także problematyka odpowiedzialności karnej za wprowadzanie do obrotu produktów nawozowych z naruszeniem prawa. Obecnie obowiązujący system bazujący na karach grzywny oraz opłatach sankcyjnych zastąpi system administracyjnych kar pieniężnych. Zdaniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi dotychczasowe przepisy karne mające za zadanie odstraszać od nieuprawnionego obrotu były nieskutecznymi. Stąd też nastąpi zmiana tytułu rozdziału VIII ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu z ,,Przepisy karne” na ,,Przepisy o karach pieniężnych”. Kary pieniężne oraz ich wysokość za popełnienie niektórych spośród przewidzianych w projekcie czynów zabronionych wymierzać i ustalać będzie wojewódzki inspektor przeprowadzający kontrolę w drodze decyzji administracyjnej. W treści art. 37c projektu proponuje się, iż: Kara pieniężna stanowi dochód budżetu państwa i jest uiszczana na rachunek bankowy właściwego wojewódzkiego inspektoratu w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary pieniężnej stała się ostateczna. Przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej uwzględniana ma być waga i okoliczności naruszenia prawa, przypadki stwierdzenia w przeszłości tego samego rodzaju naruszenia prawa co naruszenie, w którego następstwie ma być nałożona kara, oraz poprzednie ukaranie za to samo naruszenie prawa. Nadmienić trzeba, że wysokość kar pieniężnych za niektóre spośród stypizowanych w projekcie czynów sięgnąć ma 150 000 zł.
Planuje się, że ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
