Podjęte z inicjatywy Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi prace legislacyjne nad projektem Ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej stanowią istotny element kompleksowych działań mających umożliwić Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych skoncentrowanie się w pełni na realizacji podstawowych zadań tego urzędu czyli dokonywaniu kontroli jakości produktów rolno-spożywczych. W tym celu zadania realizowane dotychczas przed Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS) związane zasadniczo z dokonywaniem kontroli prawidłowości wykonanych transakcji finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji, realizowanych w ramach Wspólnej Polityki Rolnej przeniesione zostaną do Krajowej Administracji Skarbowej. Wnioskodawca akcentuje, że przeniesienie zadań kontrolnych do wyspecjalizowanej agendy rządowej, jaką jest Krajowa Administracja Skarbowa umożliwi zwiększenie efektywności systemu kontroli prawidłowości dokonanych transakcji.
Przypomnieć warto w tym miejscu, że wykonywanie wspomnianych kontroli realizowanych transakcji finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji wynika expressis verbis z upoważnienia zawartego w treści Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylającym rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 485/2008 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 549). To właśnie w treści art. 85 powyższego rozporządzenia sprecyzowano, że we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej zostanie wyznaczona jednostka organizacyjna odpowiedzialna za:
- a) przeprowadzanie kontroli przez urzędników zatrudnionych bezpośrednio przez tę specjalną jednostkę; lub
- b) koordynowanie kontroli przeprowadzanych przez urzędników innych jednostek i ogólny nadzór nad tymi kontrolami.
Jak wiadomo, w Polsce pełnienie tej roli zostało powierzone Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej. Obecnie wszakże, z racji unormowań zawartych w treści Ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych rola Szefa Krajowej Administracji Skarbowej ogranicza się jedynie do koordynacji kontroli przeprowadzanych przez organy IJHARS i ogólnego nadzoru nad nimi. Podkreśla się także, że pracownicy Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych specjalizują się w realizacji zadań typowych dla IJHARS, tj. związanych z technologią produkcji żywności, nie dysponują zaś wiedzą z obszaru finansów. Nadmienić należy również, że pracownicy IJHARS oraz wojewódzkich inspektoratów jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych realizujących dotychczas zadania kontrolne zostaną przeniesieni do struktur Krajowej Administracji Skarbowej.
Obecnie prace nad projektem Ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej znajdują się na etapie konsultacji publicznych, które trwać będą do połowy sierpnia tego roku. Do udziału w nich zaproszonych zostało ponad 130 organizacji zrzeszających rolników, pracodawców, grup producentów rolnych, izb rolniczych, stowarzyszeń i innych organów stanowiących różne formy samorządu gospodarczego sektora rolniczego w Polsce. Planuje się, że ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2023 roku.