Opublikowane przed kilkoma dniami sprawozdanie za rok 2021, z działalności Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EBA) daje kompleksowy obraz wyzwań, z jakimi musiał się mierzyć ten kluczowy dla stabilności sektora bankowego organ Unii Europejskiej. Jednocześnie EBA wskazała najważniejsze priorytety w działalności urzędu na obecny rok.
Przedstawiciele Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego wskazują, że w minionym roku urząd, postępując zgodnie z planem działania dotyczącym pakietu środków ograniczania ryzyka, dokonał aktualizacji wytycznych w zakresie procesu przeglądu i oceny nadzorczej (SREP) dla instytucji kredytowych w 2021 r. Podejmując się aktualizacji dotychczasowych wytycznych EBA wzięła pod uwagę takie elementy jak proporcjonalność, przeciwdziałanie praniu brudnych pieniędzy oraz przeciwdziałanie finansowaniu terroryzmu, informowanie o dodatkowych wymogach w zakresie funduszy własnych i zrównoważone finanse. Ponadto w minionym roku przeglądowi poddano takie obszary jak ocena zarządzania i kontroli na poziomie całej instytucji oraz ocena różnych form ryzyka - w tym - ryzyko kredytowe oraz operacyjne. EBA podjęła się również opracowywania wytycznych dotyczących oceny firm inwestycyjnych na podstawie dyrektywy IFD, zwłaszcza zaś określenia regulacyjnych standardów technicznych (RTS) dotyczących sposobu pomiaru ryzyka i elementów ryzyka przy określaniu dodatkowych wymogów w zakresie funduszy własnych dla firm inwestycyjnych. Ustanowiono również system punktacji ułatwiający porównywanie firm.
Podkreśla się również, że EBA dokonywała regularnego monitoringu i oceny potencjalnych skutków wdrażania międzynarodowych regulacji bankowych oraz tzw. najlepszych praktyk na sektor bankowy państw Unii Europejskiej. Akcentuje się zwłaszcza znaczenie propozycji Bazylejskiego Komitetu Nadzoru Bankowego. Europejski Urząd Nadzoru Bankowego nie tylko proponował Komisji Europejskiej wprowadzanie nowych standardów, ale również monitorował w sposób ciągły przestrzeganie reguł ostrożnościowych wynikających z Reguł Bazylejskich (tzw. Bazylea III). Ponadto prowadzono prace nad monitorowaniem standardu sprawozdawczości finansowej IFRS 9, który wszedł w życie w 2018 roku. Dokonano również aktualizacji wytycznych dotyczących zarządzania wewnętrznego i opracowano wytyczne dla firm inwestycyjnych w zakresie zarządzania wewnętrznego i polityki wynagrodzeń.
Władze Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego uwypuklają znaczenie wyzwań generowanych zarówno przez dotychczasową pandemię koronawirusa COVID-19, jak i trwający od 24 lutego br. konflikt zbrojny na Ukrainie. Zdaniem przedstawicieli EBA ,,[…] zagrożenia dla unijnego systemu bankowego będą możliwe do opanowania i nie wydają się stanowić fundamentalnego zagrożenia dla stabilności finansowej”. Podkreśla się, że EBA odegrała istotną rolę w działaniach na rzecz wzmacniania zdolności kredytowej banków poprzez równoważenie środków operacyjnych i nadzorczych, opracowywanie nowych wytycznych dotyczących stosowania moratorium, dostosowywanie ram regulacyjnych, a także monitorowanie kluczowych wskaźników banków w celu zapewnienia przejrzystości w ich bilansach.
Niezależnie wskazać trzeba również, że w poprzednim roku ten kluczowy dla bezpieczeństwa sektora finansowego Unii organ aktywnie monitorował i łagodził skutki Covid-19 dla banków w poszczególnych krajach Unii Europejskiej promując skoordynowane działania. Przypomnieć warto, że w minionym roku EBA zintensyfikowała ocenę jakości aktywów instytucji finansowych oraz monitorowanie stopnia wykorzystania gwarancji publicznych.
Jak już wskazywano wcześniej, Europejski Urząd Nadzoru Bankowego wielokrotnie akcentował znaczenie banków w procesie wsparcia finansowego gospodarek państw członkowskich, w szczególności dla tych sektorów gospodarki, które ucierpiały w największym stopniu. Jak wiadomo, z chwilą wybuchu epidemii COVID-19 EBA postanowiła odroczyć ogólnounijny stress test i przesunąć go z 2020 r. na 2021 r., w celu zmniejszenia bezpośredniego obciążenia operacyjnego banków w tym wyjątkowym dla instytucji finansowych okresie. Sam stress test zakończył się w 2021 r., i udział w nim wzięło 50 banków z 15 krajów UE i EOG, obejmujących 70% aktywów sektora bankowego Unii Europejskiej.
