Dla skutecznej implementacji do polskiego systemu prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych Minister właściwy ds. klimatu i środowiska skierował do kolejnego etapu prac legislacyjnych Projekt ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw. Niektóre spośród rozwiązań, które mają zostać wdrożone nową ustawą - w szczególności w zakresie klastrów energii oraz rozwoju sektora biometanu, wpisują się w realizowany przez Radę Ministrów Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności. Przypomnieć warto, że jego celem jest odbudowa gospodarcza konieczna w związku ze spowolnieniem polskiej gospodarki wywołana pandemią koronawirusa. Temu zamierzeniu służyć mają inwestycje oraz transformacja polskiej gospodarki mające umożliwić zwiększenie jej produktywności i odporności, jak również wspieranie zielonej transformacji oraz łagodzeniu skutków kryzysu.
Do najważniejszych założeń omawianego projektu zaliczyć należy wprowadzenie do obecnie obowiązującej Ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz.U. 2020 poz. 261, z późn. zm.) regulacji umożliwiających m.in. zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, co wynika wprost ze wskazanej dyrektywy. Przypomnieć trzeba, że zgodnie z unijnymi wytycznymi udział biopaliw i biogazu w końcowym zużyciu energii w roku 2030 określony został na poziomie minimum 3.5%. Według danych na które powołuje się wnioskodawca krajowy potencjał produkcji biometanu wynosi pomiędzy 7 a 8 mld m3. W uzasadnieniu akcentuje się, że biometan może być przesyłany zarówno sieciami dystrybucyjnymi, jak i transportowany w postaci skroplonej. W projekcie planuje się stypizowanie takich pojęć m.in. jak biometan czy biogaz rolniczy. Rozszerzono zasady i warunki wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii. Projektuje się wydłużenie czasu rozpatrywania wniosków o wpis do rejestru wytwórców biogazu prowadzonego przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki do 21 dni.
Wytwórcy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania biometanu zostaną zobligowani między innymi do legitymowania się tytułem prawnym do obiektów oraz instalacji, w których wytwarzany będzie biogaz na potrzeby wytwarzania biometanu lub wytwarzany będzie biometan z biogazu czy też niewykorzystywania do produkcji biometanu z biogazu lub biometanu paliw kopalnych, jak również biomasy, biogazu i biopłynów zanieczyszczonych substancjami mającymi zwiększyć ich wartość opałową.
Nowe przepisy będą również określać działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania biometanu z biogazu rolniczego jako stanowiącą działalność regulowaną, dla której koniecznym będzie wpis do jawnego rejestru wytwórców biogazu rolniczego, prowadzonego przez Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Planowanemu zwiększeniu obligów związanych z dokumentowaniem ilości wytworzonego biogazu rolniczego oraz biometanu, towarzyszyć będzie jednoczesne świadectw pochodzenia biogazu rolniczego. Ponadto w Ustawie Prawo energetyczne (Dz.U. 2021 poz. 716) rozszerzeniu o biometan ulec ma katalog paliw gazowych.
Nową ustawą wnioskodawca zamierza również zapewnić korzystne warunki dla rozwoju tzw. energetyki rozproszonej, zwłaszcza zaś wzrost poziomu lokalnego bezpieczeństwa energetycznego oraz bardziej efektywnego wykorzystania dostępnych surowców energetycznych. Swoistej redefinicji ulec ma konstrukcja klastrów energii. Odtąd stroną porozumienia będzie każdorazowo jednostka samorządu terytorialnego. Ponadto uczestnikami klastra będą mogły być osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną. Rozszerzeniu ulec ma zakres przedmiotowy działalności klastrów. Powstać ma również rejestr klastrów energii, który prowadzić będzie Prezes Urzędu Regulacji Energetyki.
Do ewentualnych następstw wprowadzenia nowelizacji Ustawy o odnawialnych źródłach energii, jak i innych ustaw, m.in. Ustawy prawo energetyczne, zaliczyć należy umożliwienie skutecznej konwersji obecnych systemów ciepłowniczych w efektywne energetycznie systemy ciepłownicze, finalnie umożliwiając ograniczenie stosowania przez Polaków spalania paliw niskiej jakości. To zaś przełożyć się ma na poprawę jakości powietrza oraz ograniczenie przypadków występowania chorób układu krążenia oraz układu oddechowego.
Planowane rozwiązania legislacyjne zapewnić mają również skrócenie czasu trwania procedur administracyjnych związanych z realizacją inwestycji w obszarze odnawialnych źródeł energii, zapewnienie wsparcia informacyjnego dla przyszłych inwestorów w sektorze OZE, wdrożenie systemu pozwalającego pokryć uzasadnione koszty operacyjne dotyczące instalacji OZE po zakończeniu 15-letniego okresu wsparcia. Uproszczeniu ulec mają również przepisy określające realizację projektów morskich farm wiatrowych. Planuje się, że ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.
