Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 ( Dz.U. 2021 poz. 2137) w art. 45 ust. 1 pkt. 1 i 2 stanowi, że Minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi, w drodze rozporządzenia:
- szczegółowe warunki lub tryb przyznawania, wypłaty lub zwrotu pomocy w ramach poszczególnych działań, poddziałań lub typów operacji objętych programem, a także przestrzenny zasięg wdrażania tych działań oraz poddziałań oraz
- szczegółowe warunki i tryb przyznawania, wypłaty lub zwrotu pomocy technicznej, w tym tryb składania wniosków o przyznanie pomocy technicznej, szczegółowe wymagania, jakim powinny odpowiadać te wnioski oraz umowa, na podstawie której przyznaje się tę pomoc, mając na względzie zapewnienie przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy technicznej zgodnie z warunkami wynikającymi z programu, w tym uzależniając wysokość przyznawanej pomocy technicznej od efektywności wykonywania zadań związanych z przyznawaniem lub wypłatą pomocy. Stąd też 3 marca 2020 roku Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wydał Rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Dobrostan zwierząt” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. 2020 poz. 382).
W § 1 zawarto, że wspomniany akt prawny określa szczegółowe warunki i tryb przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej w ramach działania „Dobrostan zwierząt” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020, w tym:
- formę i tryb składania wniosków o przyznanie płatności dobrostanowej;
- szczegółowe wymagania, jakim powinny odpowiadać wnioski o przyznanie płatności dobrostanowej;
- przypadki, w których następca prawny podmiotu ubiegającego się o przyznanie płatności dobrostanowej albo przejmujący posiadanie zwierząt objętych wnioskiem o przyznanie płatności dobrostanowej, może, na swój wniosek, wstąpić do toczącego się postępowania w sprawie o przyznanie płatności dobrostanowej na miejsce tego podmiotu oraz warunki i tryb wstąpienia do tego postępowania;
- wysokość zmniejszeń kwot płatności dobrostanowej.
Generalnie, celem działania jest zachęcenie rolników do podwyższenia, względem gwarantowanego prawem, ,,minimum” warunków dobrostanu zwierząt. Wskazuje się między innymi na działania dotyczące zwiększenia dobrostanu takich gatunków zwierząt jak: lochy i tuczniki w zakresie zwiększonej powierzchni w budynkach oraz swobodnego dostępu do wybiegu, jak również krów mlecznych i krów mamek w zakresie wypasu na trwałych użytkach zielonych lub gruntach ornych (w tym bez uwięzi) oraz powierzchni bytowej w budynkach inwentarskich.
W związku z faktem, że dotychczas obowiązujące rozporządzenie pozostaje w obrocie prawnym już blisko 2 lata, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi podjął prace nad Projektem Rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Dobrostan zwierząt” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. Intencją ustawodawcy jest uwzględnienie dotychczasowych doświadczeń związanych z funkcjonowaniem, zwłaszcza zaś uwagi zgłaszane przez przedstawicieli Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W projekcie proponuje się doprecyzować, że wnioski o przyznanie płatności dobrostanowej składane będą mogły być do końca 2022 r. Proponuje się również zróżnicowanie wysokości zmniejszeń płatności dobrostanowych związanych z niewypełnieniem zobowiązań w zakresie zwiększonej powierzchni bytowej dla poszczególnych gatunków zwierząt. Ten zamiar wnioskodawca tłumaczy ewentualnymi utrudnieniami związanymi z realizacją wymogów dla zwierząt przez rolników, które wynikać mogą z następstw pandemii COVID-19.
Projektuje się także rozbudowanie zakresu Planu poprawy dobrostanu zwierząt o możliwość sprecyzowania, gdy w jednej oborze kilku rolników utrzymuje swoje zwierzęta. Ponadto, nie trzeba będzie sporządzać nowego Planu poprawy w sytuacji, gdy rolnik odstąpi od utrzymywania loch w systemie jarzmowym nie dłużej niż przez 8 dni w okresie okołoporodowym. W projekcie zawarto również, że wobec spraw o przyznanie płatności dobrostanowych wszczętych i niezakończonych przed wejściem w życie rozporządzenia zmieniającego, stosować się będzie już nowe przepisy.
Kończąc, przypomnieć warto, że już 15 marca tego roku będzie można składać wnioski o przyznanie płatności dobrostanowych, co wynika expressis verbis z daty wejścia w życie rozporządzenia zmieniającego, która jest tożsama.
