Dająca się zauważyć w ostatnich miesiącach minionego roku tendencja legislacyjna do wprowadzania do obiegu prawnego aktów normatywnych mających umożliwić skuteczne przeciwdziałanie negatywnym skutkom inflacji, utrzymuje się również w obecnym roku. Przypomnieć trzeba, że 11 stycznia tego roku do laski marszałkowskiej w Sejmie skierowany został Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Interesującym jest, że projekt uzyskał akceptację aż 438 posłów, zaś jedynie 2 wstrzymało się od głosu. Oznacza to, że ustawa cieszyła się ponadpartyjnym poparciem. Już 13 stycznia uchwalona została przez Sejm RP nowa ustawa i przekazana do izby wyższej celem rozpatrzenia. W tym tygodniu, w dniach 18 i 19 stycznia zostanie ona rozpatrzona przez Senacką Komisję Gospodarki Narodowej i Innowacyjności oraz Senacką Komisję Budżetu i Finansów Publicznych.
Wprowadzenie zmian do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685, z późn. zm.) umożliwić ma ustanowienie czasowej obniżki stawek podatku VAT w okresie od 1 lutego 2022 r. do 31 lipca 2022 r. W tym okresie stawką 0% objęte mają zostać:
- towary spożywcze wymienione w poz. 1–18 załącznika nr 10 do ustawy, inne niż klasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem,
- środki poprawiające właściwości gleby, stymulatory wzrostu oraz podłoża do upraw, inne niż wymienione w poz. 12 załącznika nr 3 do ustawy, z wyłączeniem podłoży mineralnych, o których mowa w ustawie z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. z 2021 r. poz. 76 i 1069),
- nawozy i środki ochrony roślin, zwykle przeznaczone do wykorzystania w produkcji rolnej,
- ziemia ogrodnicza,
- gaz ziemny (CN 2711 11 00 albo 2711 21 00).
Przypomnieć trzeba, że podstawowe środki spożywcze są już co do zasady objęte najniższą dopuszczalną stawką VAT, jaką przewidują obowiązujące przepisy dyrektywy VAT, tj. stawką w wysokości 5%.
Z kolei 5% stawką podatku objęta ma zostać energia elektryczna i energia cieplna. Stawka 8% od dnia 1 lutego 2022 r. do dnia 31 lipca 2022 r. podatku VAT dotyczyć będzie:
- benzyn silnikowych oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych benzyn z biokomponentami, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach olejów napędowych oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych olejów z biokomponentami, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach,
- biokomponentów stanowiących samoistne paliwa, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach, przeznaczonych do napędu silników spalinowych – bez względu na kod CN,
- przeznaczonych do napędu silników spalinowych gazu ziemnego (mokrego) i pozostałych węglowodorów gazowych (CN 2711, z wyłączeniem CN 2711 11 00 i 2711 21 00) oraz gazowych węglowodorów alifatycznych objętych pozycją CN 2901, skroplonych.
Intencją wnioskodawcy, tj. posłów, jest osiągnięcie zamierzonego celu jakim jest zahamowanie tempa wzrostu cen wyżej wymienionych towarów. Ma to zostać osiągnięte za pomocą obniżki stawek podatku VAT. Zdaniem wnioskodawcy takie działanie ,,powinno przyczynić się do poprawy sytuacji rodzin i gospodarstw domowych najbardziej dotkniętych skutkami gwałtownie rosnących cen". Uwypuklić należy fakt, że zasadniczymi beneficjentami ustawy będą rolnicy i gospodarstwa rolne. Szczególne znaczenie dla sektora rolniczego ma bezpośrednie zmniejszenie kosztów produkcji rolnej w okresie od 1 lutego do 31 lipca tego roku. Odnotować należy wszakże głosy przedstawicieli środowisk rolniczych, wskazujących, że na proponowanych rozwiązaniach stracą producenci rolni, którzy nie będą mogli odliczyć od podatku poniesionych wydatków.
W ustawie projektuje się także nałożenie obowiązku zamieszczania przy kasie rejestrującej w lokalu przedsiębiorstwa, w którym dokonywana jest sprzedaż towarów spożywczych, paliw silnikowych, towarów wykorzystywanych do produkcji rolnej, klarownej informacji o obniżeniu stawek podatku VAT.
Przyjęcie ustawy przez izbę senacką i następnie jej podpisanie przez Prezydenta będzie wiązać się również z uszczupleniem dochodów budżetu państwa z tytułu podatku od towarów i usług o kwotę 11,60 mld zł.
Planuje się, że ustawa wejdzie w życie z dniem 1 lutego 2022 r.