Wejście w życie Ustawy z dnia 1 października 2021 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2021 poz. 2140), które nastąpi w grudniu br. spowoduje poddanie nowelizacji treści takich ustaw, jak m.in:
- Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;
- Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe;
- Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych;
- Ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających;
- Ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe;
- Ustawie z dnia 14 marca 2003 r. o Banku Gospodarstwa Krajowego;
- Ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi;
- Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym;
- Ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym;
- Ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych.
W szczególności nowelizacja Ustawy Prawo bankowe – zwłaszcza zaś zmiana w treści art. 131a w ust. 1a, powodują konieczność dostosowania wymienionego przepisu do ustawowego wymogu samofinansowania Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, zawartego w art. 19a ust. 1 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym. Przypomnieć warto, że od dnia 1 stycznia 2019 roku Urząd Komisji Nadzoru Finansowego przyjął formę państwowej osoby prawnej. Koszty sprawowania nadzoru pokrywane są z przychodów urzędu, nie zaś bezpośrednio z budżetu państwa. Explicite stanowi to art. 19a ust. 1 ,,Urząd Komisji prowadzi samodzielną gospodarkę finansową w ramach posiadanych środków”, zaś ust. 2 zawiera kazuistyczne wyliczenie jakie opłaty i wpłaty stanowią przychody Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Kluczową pozycją wśród wymienionych opłat stanowią wpłaty i opłaty na pokrycie kosztów nadzoru wnoszone przez podmioty nadzorowane.
Stąd też Minister Finansów przedstawił projekt Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie wpłat na pokrycie kosztów nadzoru bankowego. Jak wskazuje wnioskodawca nowe rozporządzenie będzie umożliwiać dostosowanie przepisów wykonawczych do niedawno wprowadzonych rozwiązań ustawowych i zagwarantować spójność regulacji prawnych w obszarze kosztów nadzoru bankowego. Zdaniem Ministra Finansów: dotychczas obowiązujące Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 8 lutego 2019 r. w sprawie wpłat na pokrycie kosztów nadzoru bankowego umożliwiało obniżenie wpłat wnoszonych przez bank będący uczestnikiem systemu ochrony do 80% kwoty, do której uiszczenia byłby on zobowiązany w przypadku nieuczestniczenia w takim systemie. Z kolei różnica wynikająca z tego obniżenia, która następowała już po ustaleniu należności od poszczególnych banków, w konsekwencji nie była uwzględniana w kosztach nadzoru bankowego do pokrycia w danym roku kalendarzowym. Ustawa Prawo bankowe expressis verbis precyzuje, że koszty nadzoru bankowego są pokrywane przez banki, zaś Urząd Komisji Nadzoru Finansowego nie może pokrywać ewentualnych strat z innych źródeł. Ta zaś za poprzedni rok wynosiła 3 190 tys. zł.
W celu rozwiązania przedstawionego problemu, wprowadzony ma zostać obowiązek uiszczenia tzw. kwoty kompensacyjnej, stanowiącej element mechanizmu kompensacji. Za tym rozwiązaniem kryje się nałożenie na banki nieuczestniczące w systemie ochrony konieczności uiszczenia brakującej kwoty - tj. wskazanej wcześniej różnicy. Banki obowiązane będą uiszczać wpłatę na rachunek bankowy Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego do dnia 15 marca danego roku kalendarzowego.
Ponadto, zgodnie z projektem Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów, bank w terminie nie dłuższym niż 5 dni od dnia uiszczenia wpłaty, będzie musiał przekazać Urzędowi Komisji Nadzoru Finansowego deklarację zawierającą:
- NIP banku;
- wskazanie, czy bank jest uczestnikiem systemu ochrony, o którym mowa w art. 22b ust. 1 ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających;
- wysokość należnej wpłaty wraz ze wskazaniem sumy aktywów bilansowych na ostatni dzień roku kalendarzowego poprzedzającego o dwa lata dany rok albo ostatni dzień roku obrotowego zakończonego w roku kalendarzowym poprzedzającym dany rok o dwa lata ustalonej na podstawie zbadanego i zatwierdzonego sprawozdania finansowego, oraz wysokość zastosowanej stawki;
- kwotę wpłaty dokonanej na rachunek bankowy Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego;
- datę tej wpłaty.
Uzgodnienia międzyresortowe, konsultacje publiczne oraz opiniowanie ma zakończyć się do dnia 3 grudnia br., co wynika z zamierzeń Ministra Finansów, zgodnie z którymi projektowane rozporządzenie ma zostać opublikowane w Dzienniku Ustaw przed 31 grudnia 2021 r.
