W ostatnich dniach Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi skierował do konsultacji publicznych, uzgodnień międzyresortowych i opiniowania projekt Rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. Odnotować trzeba, że w procesie konsultacji publicznych udział biorą liczne organy przedstawicielskie związków zawodowych rolników, producentów rolnych, samorządu gospodarczego, izb rolniczych i gospodarczych, jak również przedsiębiorców i pracodawców.
Konieczność znowelizowania dotychczas obowiązującego Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 25 lipca 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 związana jest zasadniczo z koniecznością dostosowania zasad przyznawania pomocy do wymogów określonych w prawie Unii Europejskiej. Przypomnieć zwłaszcza należy, że nastąpiło przedłużenie o 2 lata okresu realizacji kluczowego dla polskiego rolnictwa Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Jest to konsekwencja przyjęcia decyzji Komisji Europejskiej z dnia 31 sierpnia 2021 roku w ramach której ustanowiono wsparcie w okresie przejściowym dla unijnej Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2021-2022.
Wnioskodawca zwraca również uwagę, na fakt, że dotychczas obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości weryfikacji przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa dochodowości wspieranych firm w zakresie kryterium celu, konieczności zwrotu całej kwoty pomocy w sytuacji nie utworzenia takiej liczby miejsc pracy, jaka została zapowiedziana w biznesplanie. Obecne przepisy nie dopuszczają możliwości złożenia projektu biznesplanu na przenośnym nośniku danych, jaki jest USB. W końcu, zdaniem Ministra ,,Rozwiązanie dot. kolejności przysługiwania pomocy nie jest spójne ze sposobem określenia limitu środków dostępnych na realizację „Premii na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” PROW 2014-2020 przepisach w sprawie wysokości limitów środków dostępnych w poszczególnych województwach lub latach w ramach działań lub poddziałań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020."
W związku z powyższym, w proponowanym projekcie rozporządzenia Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wskazuje, że w latach 2021-2022 ustanowiony będzie tzw. okres przejściowy, w którym planowane jest wydłużenie końcowego terminu realizacji biznesplanów w operacjach typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” objętych PROW 2014-2020 i terminu na złożenie wniosku o płatność drugiej raty o 2 lata – czyli do końca sierpnia 2025 r. Poza wprowadzeniem możliwości złożenia biznesplanu na nośniku USB, projektuje się także znowelizowanie przepisów w zakresie ustalania kolejności przysługiwania pomocy w operacjach typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” do rozwiązania wprowadzonego w przepisach w sprawie wysokości limitów środków dostępnych w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Z chwilą wejścia w życie rozporządzenia zmieniającego, beneficjenci pomocy będą zobligowani do przedłożenia dokumentów potwierdzających dokonanie oceny oddziaływania na środowisko w zakresie przyszłej operacji. Istotną i odczuwalną zmianą planowaną w projekcie jest złagodzenie stopnia dolegliwości przewidywanych dla beneficjentów pomocy finansowej w ramach ,,Premii na rozpoczęcie działalności pozarolniczej”, którzy utworzyli mniej miejsc pracy, aniżeli przewidziano to w biznesplanie. Zauważyć należy wszakże, że liczba dotychczas utworzonych miejsc pracy musi umożliwiać zachowanie celu finansowania. Kolejną ze zmian jest także szczegółowe uregulowanie sytuacji, w których przyznawana będzie pomoc finansowa wnioskodawcom, którzy zawiesili bądź też zakończyli prowadzenie działalności pozarolniczej w okresie krótszym niż dwa lata kalendarzowe poprzedzające dzień złożenia wniosku o przyznanie pomocy i ubiegają się o ponowne podjęcie działalności, ale w innym przedmiocie działalności gospodarczej.
Według danych udostępnionych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa dotychczas było 7316 beneficjentów „Premii na rozpoczęcie działalności pozarolniczej.” Planuje się, że omawiane rozporządzenie wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
