Przedstawiciele jednej z kluczowych instytucji finansowych Unii Europejskiej, jaką jest Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) zapowiedzieli zwiększenie udziału finansowania unijnego dla regionów państw członkowskich objętych polityką spójności z 30% do 45% do 2025 r. Przypomnieć należy, że celem Polityki Spójności UE jest zapewnienie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej pomiędzy poszczególnymi regionami Unii Europejskiej. Intensyfikacja finansowania najbiedniejszych regionów Unii to emanacja działań organów unijnych zmierzających do zapewnienia rozwoju obszarów słabiej rozwiniętych. Niwelowanie różnic gospodarczych postrzega się jako szansę dla wzmocnienia integracji gospodarczej i gwaranta efektywności jednolitego rynku wewnętrznego. Planuje się, że do roku 2025 aż 23% środków spośród całego finansowania zapewnianego przez Europejski Bank Inwestycyjny trafi do obszarów najsłabiej rozwiniętych. Obecnie wspomniane obszary znajdują się na terytorium takich państw unijnych jak: Hiszpania, Portugalia, Włochy, Belgia, Polska, Czechy, Słowacja, Rumunia, Bułgaria, Węgry, Grecja, Słowenia, Chorwacja, Litwa i Łotwa.
Zatwierdzenie w połowie października przez Radę Dyrektorów Europejskiego Banku Inwestycyjnego dokumentu zawierającego nowe ramy działania na lata 2021-2027, to kolejny etap przedsięwzięć mających zapewnić efektywne zarządzanie środkami finansowymi dla zmniejszenia dysproporcji regionalnych poprzez wspieranie projektów w słabiej rozwiniętych regionach państw członkowskich Unii Europejskiej. Nie ulega wątpliwości, że w ostatnich latach polityka spójności – wraz ze wspólna polityką rolną wysuwa się na czele listy priorytetów Unii Europejskiej. W ramach zapewnienia wspomnianej spójności, zapewnia się szczególne wsparcie obszarom na których produkt krajowy brutto na mieszkańca jest niższy aniżeli unijna średnia. Według danych udostępnionych przez organy Europejskiego Banku Inwestycyjnego, w ciągu ostatnich siedmiu lat, instytucja ta przekazała na projekty związane ze spójnością blisko 124 mld EURO.
W dokumencie przyjętym przez Radę Dyrektorów EBI wskazuje się, że jednym z nowych priorytetów będzie dążenie do zwiększenia finansowania dla regionów objętych polityką spójności do wysokości 45% rocznych pożyczek unijnych do 2025 r. Z kolei przegląd polityki inwestycyjnej zaplanowanej i realizowanej w latach 2021-2027 ma zostać dokonany w 2023 roku. Władze Europejskiego Banku Inwestycyjnego deklarują również zaangażowanie w finansowanie przedsiębiorstw zatrudniających od 250 do 3000 pracowników ,,w celu wdrożenia sprawdzonych technologii […]”. Warunkiem uzyskania finansowania jest wykazanie wyraźnych korzyści gospodarczych lub środowiskowych na szczeblu lokalnym.
Wskazuje się, że w latach 2021-2027 obszarami priorytetowymi dla EBI będą zarówno regiony słabiej rozwinięte, charakteryzujące się poziomem PKB na mieszkańca poniżej 75% średniej UE, jak i regiony będące w tzw. okresie przejściowym. W tych ostatnich poziom PKB na mieszkańca wynosi pomiędzy 75% a 100% średniej unijnej. Podkreślić trzeba, że w ostatnim okresie nastąpiła zmiana definicji tzw. regionów będących w okresie przejściowym. Wcześniej definiowane je, jako obszary na których poziom PKB na mieszkańca wynosi pomiędzy 75% a 90% średniej unijnej. Rozszerzenie kategorii regionów o te, na których poziom PKB wynosi pomiędzy 90 a 100%, to rezultat dążenia do wzmocnienia obszarów na których odnotowano spadek zatrudnienia w przemyśle, niski poziom wykształcenia wśród ludności w wieku produkcyjnym oraz uzależnienie zatrudnienia od produkcji niskich technologii. Tym samym wsparcie finansowe oferowane przez Europejski Bank Inwestycyjny docierać będzie do wybranych obszarów m.in. Francji i Finlandii. Szczególne znaczenie działań wspierających oferowanych przez bank jest szczególnie istotne dla obszarów, na których lokalny przemysł poniósł straty związane z pandemią koronawirusa.
Jednym z priorytetów Europejskiego Banku Regionalnego na najbliższe lata jest również zwiększenie kredytowania działań prowadzących do zrównoważonego rozwoju środowiska. Z badań prowadzonych przez EBI wynika, że ponad 83% gmin w regionach słabo rozwiniętych nie jest w stanie realizować inwestycji w zakresie infrastruktury związanej ze zmianą klimatu. Planuje się, że istotnymi obszarami działań inwestycyjnych ze strony EBI będą: sektor transportu ( w szczególności zaś inwestycje dotyczące pojazdów elektrycznych, kolei pasażerskich i towarowych, żeglugi śródlądowej), wdrażanie odnawialnych źródeł energii, modernizacja systemów wodno-kanalizacyjnych oraz zwiększanie efektywności energetycznej.
