W dniu 16 maja br. p. Mariusz Haładyj, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii rozesłał, w ramach tzw. konsultacji publicznych, rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw. Termin dosyłania uwag do projektu został określony na trzydzieści dni.

Wskazany projekt stanowi fragment obszernego pakietu: 100 zmian dla firm – Pakiet ułatwień dla przedsiębiorców przygotowanego przez Ministra Rozwoju. Podstawowym novum, jakie wprowadzić ma proponowana ustawa do Kodeksu Spółek Handlowych polegać ma na wprowadzeniu nowego typu spółki kapitałowej. Nowy rodzaj spółki nosić ma nazwę Prostej Spółki Akcyjnej, w skrócie PSA. Konstrukcja spółki łączyć ma ograniczoną odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki z prostszym i sprawniejszym zarządzeniem taką spółką. Umożliwi to z jednej strony mniejszy formalizm, z drugiej zaś gwarantować będzie ochronę wierzycieli PSA w obliczu ewentualnego świadczenia na rzecz wspólników, takiego które skończyć się może ryzykiem niewypłacalności spółki.

Podkreślić należy, że planowane ustanowienie tzw. Prostej Spółki Akcyjnej jest podyktowanie chęcią ułatwienia tworzenia i funkcjonowania dla tzw. startupów, a więc nowoczesnych i innowacyjnych przedsięwzięć. Charakteryzują się one z jednej strony koncentracją na sferze tzw. nowoczesnych, unikalnych i pionierskich technologii oraz rozwiązań, z drugiej zaś niosą z sobą swoistą niepewność rynkową. W uzasadnieniu do projektu Minister Rozwoju wskazuje na potencjał rynku startupów w Polsce. Według danych ministerialnych rynek startupów może wykreować w roku 2023 ok. 2.2 mld złotych wartości dodanej oraz utworzyć ponad 50 000 nowych miejsc pracy. W chwili obecnej, przy zakładaniu startupa najczęściej stosowaną formą prawną jego utworzenia jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Zdaniem Ministerstwa do wad spółki z o.o. w kontekście tworzenia i działania tzw. startupu, zaliczyć należy m.in.:

- zakaz inkorporacji praw udziałowych w dokumentach na okaziciela imiennych lub na zlecenie

- niemożność tworzenia tzw. udziałów niemych,

-konieczność zachowania wymaganej prawem tzw. formy pisemnej z podpisami poświadczonymi notarialnie dla zbycia udziałów,

- ponadto w przypadku spółki z o.o.  zaznaczyć należy, że kapitał zakładowy powinien wynosić co najmniej 5 000 złotych, zaś wartość nominalna udziału nie może być niższa niż 50 złotych. Udziałów nie wolno obejmować poniżej ich wartości nominalnej,

- ograniczona możliwość uprzywilejowania udziałów w sp. z o.o.

Wnioskodawca w uzasadnieniu do projektu podkreśla również niedoskonałość drugiej, najczęściej wybieranej formy prawnej dla przedsięwzięć typu startup, a więc spółki akcyjnej. Wskazuje, że poza licznymi utrudnieniami o charakterze prawno-organizacyjnym, konstrukcja spółki akcyjnej nie pozwala na obejmowanie akcji za wkład w postaci pracy albo świadczenia usług.

W uzasadnieniu do projektu ustawy podkreśla się, że w ustawodawstwie niektórych państw europejskich są znane i z powodzeniem stosowane formy spółek bez minimalnego kapitału zakładowego lub o kapitale wynoszącym nieraz zaledwie 1 euro. Tego typu formy prawne spółek występują m. in. we Francji, Finlandii, Słowacji, Holandii czy też w Republice Federalnej Niemiec.

Z tego też powodu, projektowany artykuł 300² w § 1 stanowi: Akcje są obejmowane w zamian za wkłady pieniężne lub wkłady niepieniężne. Wkładem niepieniężnym może być wszelki wkład mający wartość majątkową, w tym świadczenie pracy lub usług. Zapis ten ma umożliwić obejmowanie udziałów w Prostej Spółce Akcyjnej w zamian za przekazany know-how.

W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazano, że […] nowy typ spółki jest formą łączącą cechy spółki osobowej ze spółką kapitałową. Jego cechą wspólną ze spółkami osobowymi jest przede wszystkim możliwość wnoszenia wkładu w postaci pracy lub usług. Ze spółkami kapitałowymi, a zwłaszcza spółką akcyjną, łączy go rozbudowany mechanizm pozyskiwania kapitału w drodze emisji akcji. Ostatecznym argumentem za unormowaniem tej spółki w ramach Tytułu III KSH dotyczącego spółek kapitałowych jest korporacyjny charakter PSA oraz ograniczona odpowiedzialność wszystkich wspólników (akcjonariuszy) za zobowiązania spółki.

Zgodnie z przedstawionym projektem umowa spółki będzie mogła zostać zawarta w formie aktu notarialnego albo za pomocą wzorca umowy w systemie teleinformatycznym. Podkreślić należy, że jeśli projekt nie ulegnie zmianom na etapie trwających uzgodnień międzyresortowych oraz konsultacji społecznych, a następnie w parlamencie, to do systemu polskiego prawa spółek wejdzie tzw. Prosta Spółka Akcyjna bazująca na modelu akcji bez wartości nominalnej. Z tego też powodu podkreślić należy, że w umowie spółki nie będzie podawana wysokość kapitału akcyjnego.

Wskazać należy, że umowa prostej spółki akcyjnej w  świetle projektowanego artykułu 300⁵ ma zawierać określenie:

1) firmy i siedziby spółki;

2) przedmiot działalności spółki;

3) liczbę, serię i numery akcji;

4) liczbę akcji objętych przez poszczególnych akcjonariuszy;

5) w przypadku akcji obejmowanych w zamian za wkłady mające zdolność bilansową – cenę emisyjną akcji;

6) przedmiot wkładów niepieniężnych mających zdolność bilansową i ich wartość oraz osoby, które mają objąć akcje za takie wkłady;

7) jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego jest świadczenie pracy bądź usług – rodzaj i czas świadczenia pracy bądź usług oraz osoby, które obejmują akcje za takie wkłady, wraz ze wskazaniem akcji obejmowanych przez każdą z tych osób za takie wkłady oraz cenę emisyjną akcji;

8) organy ustanowione w spółce;

9) liczbę członków zarządu i rady nadzorczej, jeżeli została ustanowiona, albo co najmniej minimalną i maksymalną liczbę członków tych organów;

10) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.

 W chwili obecnej oczekiwać należy zgłaszania uwag do projektu ustawy o zmianie ustawy KSH ze strony organów administracji rządowej oraz organizacji pozarządowych. Podkreślić należy, że projektowana ustawa może odegrać ważną rolę dla uelastycznienia tworzenia i działania spółek zajmujących się branżą hi-tech i przyczynić się do zwiększenia popularności oraz atrakcyjności inwestowania w tzw. startupy.