W dniu 17 stycznia 2019 r. sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi rozesłał, w ramach uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych, projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wykazu produktów lub grup produktów, ze względu na które mogą być zakładane spółdzielnie rolników.
Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa [Dz. U. 2005 Nr 169 poz. 1414] projekt został opublikowany w Biuletynie Informacji Publicznej i dodatkowo przesłany w ramach konsultacji do dziewięćdziesięciu trzech organizacji pozarządowych skupiających spółdzielców i producentów rolnych. Do udziału w opiniowaniu projektu rozporządzenia zaproszono m.in.: Krajową Radę Spółdzielczą, Krajową Radę Izb Rolniczych czy też liczne związki zawodowe rolników i stowarzyszenia grupujące producentów. Termin składania uwag do projektu mija w dniu 31 stycznia br.
Wskazać należy, że projekt Rozporządzenia w sprawie wykazu produktów lub grup produktów, ze względu na które mogą być zakładane spółdzielnie rolników ma na celu wykonanie upoważnienia ustawowego, zawartego w art. 6 ust 6 Ustawy z dnia 4 października 2018 r. o spółdzielniach rolników [ Dz. U. 2018 poz. 2073]. Wskazany artykuł stanowi, że: Minister właściwy do spraw rynków rolnych określi, w drodze rozporządzenia, wykaz produktów lub grup produktów, ze względu na które mogą być zakładane spółdzielnie rolników, mając na uwadze znaczenie ekonomiczne poszczególnych produktów rolnych z punktu widzenia krajowej produkcji rolnej oraz chowu lub hodowli ryb. W załączniku do projektu rozporządzenia wskazano, że spółdzielnie rolników będą mogły być zakładane m.in. w związku z takimi produktami lub grupami produktów jak: bydło domowe, świnie, drób, owce, króliki, mleko, jaja ptasie, miód naturalny lub inne produkty pszczele, kwiaty świeże, zboża lub rośliny oleiste, buraki cukrowe, ziemniaki, owoce i warzywa, tytoń, szyszki chmielowe, ryby słodkowodne czy też rośliny przeznaczone do produkcji zielarskiej lub farmaceutycznej.
W uzasadnieniu do projektu wnioskodawca podkreśla, że proponowana lista produktów lub grup produktów nie ma charakteru zupełnego. Zdaniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi wskazane enumeratywnie w załączniku produkty lub ich grupy stanowią podstawowy wolumen produkcji sektora rolniczego w Polsce. Minister wskazuje, że: ,,zaproponowane produkty lub grupy produktów, poza wiodącą rolą w strukturze podażowo-popytowej krajowego rynku produktów rolnych, stanowią główną składową corocznego bilansu wymiany handlowej artykułów rolno-spożywczych”.
Podkreślić należy, że Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wiąże duże nadzieje ze spółdzielczą formą współpracy rolników. Jego zdaniem, rolnicy zrzeszeni w spółdzielniach będą w stanie lepiej radzić sobie z wyzwaniami, jakie niesie gospodarka rynkowa. Spółdzielnie rolników mają również umożliwić skuteczniejsze przeciwdziałanie spekulacjom na rynku rolnym.
Przypomnieć warto, że zgodnie z Ustawą o spółdzielniach rolników, członek spółdzielni może należeć wyłącznie do jednej spółdzielni rolników w zakresie określonego produktu lub grupy produktów. Również statut spółdzielni rolników musi określać zasady i zakres dostarczania przez członków spółdzielni rolników, w zakresie prowadzonej przez nich działalności, informacje dotyczące w szczególności: powierzchni uprawy, plonów oraz wielkości produkcji produktów lub grup produktów. Założycielem zaś wspomnianej formy spółdzielni może być wyłącznie rolnik.
Planuje się, że rozporządzenie ma wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.