W dniu 8 stycznia tego roku, do Sejmu został skierowany projekt ustawy Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi dotyczący nowelizacji Ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2018 poz. 311).

            Przypomnieć należy, że wskazana ustawa, ze stycznia 2018 r. dotycząca zmiany ustawy o płatnościach, w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw, poddawała nowelizacji następujące, wcześniejsze ustawy, tj.: Ustawę z dnia 5 lutego 2015 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego (Dz. U z 2017 r. poz. 278 i 624), Ustawę z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 –2013 (Dz. U. z 2017 r. poz. 1856) oraz Ustawę z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz. U. z 2017 r. poz. 562, 624, 892, 935 i 1475).

            Celem proponowanych zmian jest rozciągnięcie na rok 2019 rozwiązań stosowanych w roku minionym, polegających na przedłużeniu rolnikom możliwości ubiegania się o przyznanie płatności bezpośrednich lub płatności obszarowych w ramach tzw. Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) w postaci złożenia jedynie oświadczenia, nie zaś kolejnego wniosku. Jak wiadomo, rozwiązanie to czyni procedurę ubiegania się o płatność prostszą. Pamiętać należy bowiem, że obecnie na państwach członkowskich Unii Europejskiej spoczywa obowiązek stopniowego wdrażania tzw. wniosków geoprzestrzennych. Obowiązek ten wynika z treści art. 17 ust 2 Rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) NR 809/2014 z dnia 17 lipca 2014 r. ustanawiającego zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli, środków rozwoju obszarów wiejskich oraz zasady wzajemnej zgodności (Dz.U. L 227 z 31.7.2014, s. 69). Jak wskazuje wnioskodawca: […]złożenie oświadczenia będzie oznaczało wnioskowanie o te same płatności co w roku poprzednim. Z możliwości złożenia omawianego oświadczenia będę mogli korzystać ci rolnicy, w których gospodarstwach, nie nastąpiły zmiany mogące mieć wpływ na treść składanego wniosku. Tak więc, zgodnie z treścią proponowanego art. 6a projektu: […] rolnik, który w 2018 r. ubiegał się wyłącznie o jednolitą płatność obszarową, płatność za zazielenienie, płatność dodatkową, płatność związaną do powierzchni uprawy chmielu, płatność do owiec, płatność do kóz lub płatność niezwiązaną do tytoniu, a powierzchnia gruntów ornych zawarta we wniosku złożonym w 2018 r. wynosiła mniej niż 10 ha, może złożyć oświadczenie, w którym potwierdzi brak zmian […].

            Zdaniem polskiego ustawodawcy, rolnicy, którzy ubiegają się o wskazane formy wsparcia ,,stanowią grupę obejmującą gospodarstwa, w których występuje znacznie niższa zmienność struktury prowadzonej produkcji niż w pozostałych gospodarstwach”.

            Dodać należy, że z możliwości złożenia wyłącznie oświadczenia, bez konieczności składania kolejnego wniosku skorzystać będą mogli jedynie ci rolnicy, którzy zgodnie z proponowanym artykułem 6b projektu ustawy w roku minionym nie ubiegali się o przyznanie:

1) płatności dla młodych rolników, płatności związanej do powierzchni upraw: roślin strączkowych na ziarno, roślin pastewnych, ziemniaków skrobiowych, buraków cukrowych, pomidorów, truskawek, lnu, konopi włóknistych, płatności do bydła oraz płatności do krów, o których mowa w ustawie nowelizowanej w art. 1;

2) pomocy w ramach działań, o których mowa w art. 28 i art. 29 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005, objętych Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020.  Zwrócić należy uwagę, że wskazany art. 29 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 dotyczy rolnictwa ekologicznego. Beneficjentem są w tym przypadku rolnicy lub grupy rolników, którzy dobrowolnie podejmują się konwersji lub utrzymania praktyk i metod rolnictwa ekologicznego.

            Istotna dla rolników będzie również możliwość ubiegania się o przyznanie płatności obszarowych PROW na formularzu wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich. Zdaniem wnioskodawcy w przypadku rolników będących beneficjentami PROW zauważyć można grupę gospodarstw o niższej z roku na rok zmienności w ramach zakresu wnioskowania. Analogicznie jak w przypadku procedury ubiegania się o przyznanie płatności bezpośrednich, rolnicy ci mają mieć możliwość złożenia oświadczenia zastępującego wniosek.

            Proponuje się, że ustawa wejdzie w życie w dniu następującym po dniu ogłoszenia. W chwili obecnej, projekt ustawy został skierowany do zaopiniowania przez Biuro Analiz Sejmowych.