Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej skierował do konsultacji publicznych i uzgodnień międzyresortowych projekt Ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku. Projektowany akt prawny ma wprowadzić zmiany mające na celu uporządkowanie i usprawnienie działalności instytucji polskiego rynku finansowego.
Wspomniana ustawa ma umożliwić znowelizowanie treści takich aktów prawnych, jak m.in:
- Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 1896, z późn. zm.);
- Ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 1228, z późn. zm.);
- Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. 2003 nr 124 poz. 1152);
- Ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2021 r. poz. 605);
- Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. 2005 nr 183 poz. 1538, z późn. zm.);
- Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1400);
- Ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz.U. 2006 nr 157 poz. 1119);
- Ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo- kredytowych Dz.U. 2012 poz. 855, z późn. zm.);
- Ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 1130);
- Ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 842 oraz z 2021 r. poz. 680 i 1177);
- Ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1415).
Jak wskazuje wnioskodawca, tj. Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej rozwiązania prawne, które ustanowić ma Ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku
z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku ,, [...] podyktowane są koniecznością ich dostosowania do różnych zachodzących na nim dynamicznych zdarzeń, a także podyktowane są potrzebą spełnienia niektórych postulatów zawartych w Strategii Rozwoju Rynku Kapitałowego (przyjętej w uchwale nr 114 Rady Ministrów z dnia 1 października 2019 r. w sprawie przyjęcia Strategii Rozwoju Rynku Kapitałowego (M.P. poz. 1027)), w szczególności w zakresie ułatwienia funkcjonowania podmiotom nadzorowanym poprzez uproszczenie procedur licencyjnych oraz obowiązków w zakresie raportowania, ale także w zakresie wzmocnienia ochrony inwestorów indywidualnych".
Do najważniejszych zmian proponowanych w treści projektu zaliczyć należy w szczególności poważne wzmocnienie kompetencji nadzorczych Komisji Nadzoru Finansowego. Cel ten ma zostać osiągnięty zwłaszcza poprzez wyposażenie Komisji w uprawnienia takie, jak m.in:
- możliwość nakładania kar finansowych w wysokości do 5 000 000 zł także w przypadku nałożenia sankcji na podmiot zarządzający sekurytyzowanymi wierzytelnościami funduszu sekurytyzowanego lub na podmiot, któremu towarzystwo funduszy inwestycyjnych powierza zarządzanie w odniesieniu do specjalistycznego funduszu inwestycyjnego lub funduszu inwestycyjnego zamkniętego;
- wyposażenie Komisji w uprawnienie do nakładania kar na członków rady nadzorczej zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji do wysokości 20 mln, w przypadku stwierdzenia dopuszczenia się naruszeń przez te osoby;
- możliwość nałożenia kary pieniężnej na członka zarządu lub rady nadzorczej zakładu ubezpieczeń albo zakładu reasekuracji lub prokurenta odpowiedzialnego za naruszenie przepisów prawa również po ustaniu pełnienia funkcji lub zajmowania stanowiska;
- ustanowienia odpowiedzialności finansowej członków organów nadzorujących w Krajowych Instytucjach Płatniczych, w sytuacji gdy działalność instytucji płatniczej jest niezgodna
z prawem lub indywidualnymi zaleceniami lub nakazami Komisji Nadzoru Finansowego;
- poszerzenie kompetencji nadzorczych w obszarze monitorowania rynku lokat strukturyzowanych, poprzez kazuistyczne określenie zakresu wykonywanego nadzoru
i ustanowienie obligu sprawozdawczego dla banków rekomendujących, oferujących lub umożliwiających zawarcie umowy na lokatę strukturyzowaną;
- ustanowienie podstaw prawnych dla szybkiego zastosowania przez Przewodniczącego KNF lub jego Zastępcę środka nadzorczego w postaci żądania ustanowienia blokady rachunku w przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa związanego
z wykorzystaniem informacji poufnej;
- rozszerzeniu ulec ma sprawowanie nadzoru nad obrotem obligacjami poprzez rozszerzenie informacji gromadzonych i publikowanych w bazie obligacji Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych poprzez wprowadzenie nowego zakresu danych tam przekazywanych.
Projektowane zmiany w zakresie KNF wpisują się w realizowany od lat proces wzmacniania uprawnień kontrolnych i nadzorczych Komisji.
Ponadto wspomnieć należy również o zamierzonym zwiększeniu stopnia cyfryzacji Komisji Nadzoru Finansowego w zakresie realizowanych obowiązków nadzorczych, jak również ustanowienie regulacji określających outsourcing i podoutsourcing bankowy oraz ich dostosowanie do Wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego. Przyszła ustawa ma również wyeliminować zjawisko przesadnej transpozycji prawa unijnego do krajowego w wybranych ustawach regulujących polski rynek finansowy czy też rozszerzenie obowiązku informowania BFG przez banki o działaniach dotyczących realizowanego planu naprawy. Wskazać trzeba również planowane umożliwienie Towarzystwom Funduszy Inwestycyjnych nabywania papierów wartościowych gwarantowanych przez Skarb Państwa. W zakresie tajemnicy bankowej podkreślić należy planowane uprawnienie do przekazywania przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego informacji objętych tajemnicą bankową również w przypadku zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
