W dniu 10 października br. Minister Finansów skierował w ramach procesu uzgodnień międzyresortowych projekt ustawy o zmianie ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw. Ponadto, tego samego dnia wspomniany projekt przesłany został do konsultacji publicznych do organizacji pozarządowych (konkretnie piętnastu), m.in.: takich jak: Związek Banków Polskich, Polska Izba Ubezpieczeń, Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami, Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo - Kredytowa, Konfederacja Lewiatan, Krajowa Izba Gospodarcza, Polska Rada Biznesu czy też Izba Domów Maklerskich.
Co ciekawe, do procesu konsultacji publicznych nie zaproszono jakiejkolwiek reprezentacji Banków Spółdzielczych, pomimo tego, że w dokumencie Ocena skutków regulacji, który to stanowi pismo towarzyszące projektowi ustawy, wskazano expressis verbis, że projekt dotyczy sektora Banków Spółdzielczych w kraju. Co więcej, wskazano tam wprost, że projekt dotyczyć ma 35 banków komercyjnych i 553 BS-ów.
Przypomnieć należy, że projekt zasadniczo ma dokonać nowelizacji Ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami [Dz. U. 2017 poz. 648]. Ustawa ta funkcjonuje w obrocie prawnym również pod nazwą Ustawa CRS od Common Reporting Standard. Jak wiadomo, ustawa ta ma na celu uregulowanie w jednym akcie prawnym kwestii dotyczących wymiany informacji podatkowych z innymi państwami oraz wskazanie obowiązków instytucji finansowych co do automatycznej ich wymiany. Ustawa bazuje na standardzie CRS, którego twórcą była Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju.
Wnioskodawca wskazuje, że ratio legis proponowanej ustawy wynika z konieczności uzupełnienia polskiego ustawodawstwa o przepisy zapewniające zgodność prawa krajowego z przepisami dyrektywy Rady 2014/107/UE, z dnia 9 grudnia 2014 r. zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej, automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania (dalej jako „Dyrektywa”) oraz wytycznymi Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju w zakresie automatycznej wymiany informacji o rachunkach raportowanych i automatycznej wymiany informacji podatkowych o jednostkach wchodzących w skład grupy podmiotów.
Omawiany projekt wśród zmian wprowadza m.in.: zmiany niektórych definicji w celu ich ujednolicenia z treścią Dyrektywy Rady 2014/107/UE z dnia 9 grudnia 2014 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania. Projekt uwzględnia w swojej treści również objęcie ustawą trustów. Istotnym jest, że projekt ma wprowadzić wymóg tzw. dodatkowej weryfikacji rachunków finansowych, które to zostały otworzone pomiędzy dniem 1 stycznia 2016 r. a dniem 30 kwietnia 2017 r. w zakresie, w jakim nie zostało to przeprowadzone uprzednio zgodnie ze wskazaną Dyrektywą.
Ponadto, w uzasadnieniu Ministra Finansów do projektu ustawy wskazano, że: ,, W stosunku do automatycznej wymiany informacji podatkowych o jednostkach wchodzących w skład grupy podmiotów zmodyfikowana została […] definicja grupy podmiotów oraz sposób kalkulacji kwoty progowej w przypadku, gdy rok obrotowy obejmuje okres inny niż 12 miesięcy. Ponadto obok kwoty progowej w euro określona została równowartość wskazanej kwoty w złotych polskich. Wprowadzone zostało również odniesienie do sposobu obliczania wartości kwoty progowej, w państwie rezydencji, jednostki dominującej oraz wprowadzono wymóg, aby dodatkowe informacje lub wyjaśnienia zawarte w informacji o grupie podmiotów przekazywane były także w języku angielskim. Dookreślono także środki komunikacji elektronicznej do przesyłania informacji o grupie podmiotów oraz wprowadzona została instytucja korekty składanych wcześniej raportów”.
Wskazać należy również, że projekt precyzuje sporządzanie tzw. informacji o rachunkach raportowanych do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Z chwilą uchwalenia projektu ustawy i zakończeniem okresu vacatio legis, informacje na rzecz Szefa KAS mają być tworzone na podstawie wzoru dokumentu elektronicznego zamieszczonego w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych oraz za pomocą oprogramowania interfejsowego, którego adres ma być zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
Zmianie ulegną również wymagania wobec instytucji finansowych, w zakresie regulowanym dotychczasowym art. 50 ust 2 Ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami. Dotyczy on obowiązków przypisanych instytucji finansowej w sytuacji, gdy raportująca instytucja finansowa nie posiada aktualnego adresu posiadacza rachunku o niższej wartości a ciąży na tejże instytucji obowiązek ustalenia rezydencji do celów podatkowych. W świetle nowelizacji, instytucja finansowa będzie obowiązana wyszukać o posiadaczu posiadane dane elektroniczne potrzebne do ustalenia:
1) rezydencji posiadacza rachunku w państwie uczestniczącym lub państwie trzecim;
2) aktualnego adresu korespondencyjnego lub adresu zamieszkania, w tym skrytki pocztowej, w państwie uczestniczącym lub państwie trzecim;
3) numeru telefonu w państwie uczestniczącym lub państwie trzecim i braku numeru telefonu w Rzeczypospolitej Polskiej;
4) stałych zleceń przelewu środków na rachunek prowadzony w państwie uczestniczącym lub państwie trzecim, innych niż dotyczących rachunku depozytowego;
5) pełnomocnictwa lub upoważnienia do podpisu udzielonego osobie posiadającej adres w państwie uczestniczącym lub państwie trzecim;
6) polecenia przechowywania poczty lub adresu do doręczeń w państwie uczestniczącym lub państwie trzecim, pod warunkiem że raportująca instytucja finansowa nie posiada w dokumentacji innego adresu posiadacza rachunku.
Ustawa w swej treści przewiduje również wprowadzenie zmian do Ustawy z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks Karny Skarbowy. Planuje się wprowadzenie kary grzywny dla sprawców czynów zabronionych mniejszej wagi, w przypadku popełnienia czynu wypełniającego znamiona określone w art. 80c i 80d KKS. Art. 80c penalizuje czyn polegający na niedopełnianie obowiązków w zakresie wymiany informacji podatkowych, zaś art. 80d na składaniu nieprawdziwej informacji podatkowej w zakresie ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami.
Na końcu nadmienić należy, że ustawa ma obowiązywać od dnia 1 stycznia 2019 r., zaś na chwilę obecną nie trafiła jeszcze do Sejmu.
