Konieczność implementacji do prawa polskiego treści Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady(UE) 2018/848 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 (Dz. Urz. UE L 150 z 14 czerwca 2018) spowodowała, że Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi zainicjował prace legislacyjne nad projektem nowej Ustawy o rolnictwie ekologicznym.
Przypomnieć należy, że obecnie obowiązująca Ustawa o rolnictwie ekologicznym z dnia 25 czerwca 2009 r. (Dz. U. 2019 poz.1353 z późn.zm.) wdrożyła do krajowego porządku prawnego wcześniejsze Rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych. 1 stycznia 2022 r. dotychczasowe Rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 zostanie uchylone i zastąpione rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848, stąd też istnieje konieczność podjęcia prac legislacyjnych.
W stosunku do obecnie obowiązującej ustawy, do najistotniejszych zmian zaliczyć należy w szczególności ustanowienie dofinansowania do stosowania ekologicznego materiału rozmnożeniowego roślin. W zamyśle ustawodawcy ma to umożliwić zwiększenie wykorzystania tego materiału, ponadto zaś zapewnić przyspieszenie rozwoju polskiego sektora producentów ekologicznego materiału rozmnożeniowego roślin. Planuje się powierzenie wojewódzkim Inspektorom Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych kompetencji do przyjmowania prawidłowo wypełnionych zgłoszeń dotyczących działalności w rolnictwie ekologicznym.
Wskazuje się również na wprowadzenie obowiązku zapewnienia przez jednostkę certyfikującą możliwości wyszukiwania producenta ekologicznego za pomocą jego nazwy lub jej części, lub adresu w obszernym wykazie prowadzonym przez IJHARS.
Planuje się wprowadzenie jednego, komplementarnego wykazu producentów objętych kontrolą i certyfikacją w rolnictwie ekologicznym, jak również przyzwolenie, aby placówki oświatowe mogły uzyskać dotacje na zakup żywności ekologicznej dla uczniów. Ponadto ustanowienie jednolitego w całym kraju wzorca formularza o wydanie zgody na zastosowanie nie ekologicznego materiału rozmnożeniowego roślin.
W końcu wspomnieć trzeba, iż w projekcie przewiduje się także ,,umożliwienie nabycia uprawnień inspektora rolnictwa ekologicznego bez egzaminu przez osoby posiadające dyplom ukończenia studiów co najmniej pierwszego stopnia na kierunku rolnictwo, zootechnika lub technologii żywności oraz mającym ukończone szkolenie w zakresie rolnictwa ekologicznego, zgodnego z wymogami, które będą ustalone w drodze rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi". Z puntu widzenia konsumentów istotny będzie zapis ustanawiający kary za zamieszczanie w reklamie lub opisie handlowym produktu nie spełniającego wymagań przepisów o rolnictwie ekologicznym oznaczeń odnoszących się do produkcji ekologicznej. Kary pieniężne będą wymierzane na podstawie przepisów Ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.
Projekt regulacji przedstawiony przez wnioskodawcę, w sposób kazuistyczny określa również planowane zmiany w treści czterech ustaw, tj.
- Ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;
- Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o organizacji niektórych rynków rolnych;
- Ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu;
- Ustawy z dnia 10 lutego 2017 r. o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa.
Zdaniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi dostrzegalna jest konieczność dostosowania obecnie funkcjonującego w Polsce systemu kontroli i certyfikacji produkcji ekologicznej do standardów unijnych. Rozwiązania wdrażane na mocy Rozporządzenia PE i Rady(UE) 2018/848 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 wpisują się w katalog środków prawnych mających umożliwić intensyfikację rolnictwa ekologicznego w ramach Europejskiego Zielonego Ładu. Ma on umożliwić powstanie zrównoważonej gospodarki unijnej.
Obecnie projekt ustawy skierowany został do konsultacji publicznych, w których uczestniczy około stu podmiotów, w tym liczne związki, zrzeszenia, izby, fundacje i stowarzyszenia skupiające przedstawicieli samorządu rolników, producentów oraz przedsiębiorców związanych z sektorem rolniczym.