W ostatnim tygodniu Minister Rodziny i Polityki Społecznej poddał, uzgodnieniom międzyresortowym oraz opiniowaniu, projekt Ustawy o ekonomii społecznej.
Ideą towarzyszącą pracom nad projektem nowego aktu normatywnego jest chęć odniesienia się do pojęcia ,,ekonomii społecznej” postrzeganej przez wnioskodawcę jako - sfera życia społeczno-gospodarczego, która pozostaje na pograniczu sektora przedsiębiorczości oraz organizacji pozarządowych, które nie działają w celu osiągnięcia maksymalizacji zysku. Zasadniczą przesłanką, która przyczyniła się do zainicjowania prac nad tematyką ,,ekonomii społecznej” jest brak kompleksowego uregulowania ustawowego tej materii. Zdaniem wnioskodawcy: ,,Brak kompleksowej regulacji prawnej dotyczącej podmiotów ekonomii społecznej, w szczególności zdefiniowania przedsiębiorstw społecznych oraz zasad współpracy z administracją publiczną i udziału tych podmiotów w realizacji usług społecznych, stanowi istotną barierę w rozwoju zarówno sektora ekonomii społecznej, jak i usług społecznych”. Podkreśla się jednocześnie, że zagadnienie ekonomii społecznej wynika z treści takich programów, jak m.in.: Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju czy Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej do 2023 roku
Podkreślić należy, że w ramach przedsięwzięć współfinansowanych ze środków europejskich realizowano, już w ramach Unii Europejskiej, projekty związane z ekonomią społeczną. Wskazać trzeba, że rozwój przedsięwzięć dotyczących ekonomii społecznej będzie finansowany zarówno z dotychczasowych środków unijnych, jak i środków krajowych, postrzegany jest bowiem jako istotny mechanizm mający za zadanie przeciwdziałać mechanizmom wykluczenia społecznego. Wprowadzenie do polskiego porządku prawnego wskazanych rozwiązań jest szczególnie istotne w dobie pandemii koronawirusa.
Celem ustawy jest poddanie regulacji:
- organizacji i zasad funkcjonowania przedsiębiorstw społecznych,
- zasad realizacji usług społecznych przez podmioty ekonomii społecznej,
- zasad i form wspierania podmiotów ekonomii społecznej przez organy administracji publicznej.
Projektodawca zwraca uwagę, iż: ,,istotnym elementem projektu jest poszerzenie katalogu form współpracy podmiotów ekonomii społecznej z organami administracji publicznej, dzięki czemu w większym stopniu wykorzystywany będzie potencjał reintegracyjny i zatrudnieniowy podmiotów, które do tej pory nie były wspierane w tym zakresie. Rozwiązania te dotyczą planowania i realizacji usług społecznych”. W tej sferze przewiduje się, że wybrane tzw. ,,podmioty ekonomii społecznej” będą mogły ubiegać się o przyznanie statusu ,,przedsiębiorstwa społecznego”. Działalność wskazanego przedsiębiorstwa miałaby być realizowana dla zapewnienia aktywizacji zawodowej oraz integracji społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, stanowiących co najmniej 30% osób zatrudnionych w tym przedsiębiorstwie lub w celu świadczenia usług społecznych. Całość wypracowanego zysku byłaby przekazywana na: reintegrację pracowników z grupy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i realizację celów społecznych lub wzmacnianie potencjału przedsiębiorstwa.
Zgodnie z projektem, do grupy podmiotów ekonomii społecznej zaliczać się będzie: spółdzielnie socjalne, warsztaty terapii zajęciowej i zakłady aktywności zawodowej, centra integracji społecznej i kluby integracji społecznej, spółdzielnie pracy, w tym spółdzielnie inwalidów i spółdzielnie niewidomych, wybrane organizacje pozarządowe oraz koła gospodyń wiejskich.
Uwypuklić należy, że będący obecnie we wczesnej fazie prac legislacyjnych projekt ustawy, stanowi narzędzie za pomocą którego powstanie możliwość aktywizacji zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, w szczególności zaś bezrobotnych. Według stanu na maj 2020 roku, liczba zarejestrowanych bezrobotnych w kraju wynosiła 1 011 689 osób, zaś długotrwale bezrobotnych aż 458 482.
