Z końcem lutego w Dzienniku Ustaw (Dz. U. 2021 poz. 371) opublikowane zostało Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lutego 2021 r. w sprawie wsparcia uczestników obrotu gospodarczego poszkodowanych wskutek pandemii COVID-19.
Celem wydania tego aktu prawnego było poddanie regulacji zarówno zakresu podmiotowego przedsiębiorstw objętych wsparciem publicznym udzielanym w dobie pandemii COVID-19, jak i planowane świadczenia dla podmiotów gospodarczych z wybranych branż. Wspomniane rozporządzenie wydane zostało zarówno w oparciu o upoważnienie ustawowe, zawarte w treści Ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 1842, z późn. zm.), konkretnie zaś w art. 15ggb ust. 1, art. 15zt ust. 1, art. 15zze ust. 1 oraz art. 31zy ust. 1, jak i zapisy ustawy nowelizującej – tj. Ustawy z dnia 9 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych
z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2255).
Omawiany akt prawny stanowi wyraz dążenia przez Radę Ministrów do racjonalizacji udzielanych rząd środków pomocowych, których celem jest długoterminowej polityki wsparcia polskiej gospodarki, przy jednoczesnym uwzględnieniu realiów obecnego stanu finansów publicznych.
Zdaniem wnioskodawcy – Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii: ,,Istnieje pilna potrzeba udzielenia dalszego wsparcia dla form działalności gospodarczej, najbardziej dotkniętych obostrzeniami nakładanymi w związku z COVID-19. Konieczne stało się opracowanie kolejnego pakietu osłonowego dla przedsiębiorców działających w najbardziej dotkniętych branżach, zapobiegającego zwłaszcza utracie płynności w ramach prowadzonych przez nie działalności". W rozporządzeniu określa się zasady udzielania wsparcia przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w sektorach gospodarki, które w związku
z COVID-19 znajdują się w trudnym położeniu, w związku z ustanowionymi nowymi zasadami bezpieczeństwa, jak również ponoszącymi koszty związane z nakładaniem obostrzeń sanitarnych. Zwrócić trzeba uwagę, że przedsiębiorstwa w wybranych branżach, które zostały od 28 lutego - tj. od dnia wejścia w życie rozporządzenia, objęte wsparciem, w treści rozporządzenia określone zostały za pomocą kodów Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) 2007.
W treści rozporządzenia wyróżnić można cztery zasadnicze formy wsparcia, tj.: świadczenia na rzecz ochrony miejsc pracy, świadczenia postojowe, dotacje na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej oraz zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych.
Podkreślić należy, że w ostatniej z wymienionych form wsparcia, w celu uzyskania zwolnienia z obowiązku opłacania przedmiotowych składek, przedsiębiorca powinien być zgłoszony jako płatnik składek przed dniem 1 listopada 2020 r., zaś uzyskany przychód z tej działalności - w rozumieniu przepisów podatkowych, w jednym z dwóch miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku musi być niższy o co najmniej o 40% w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego lub we wrześniu 2020 r. Jak stanowi § 10 Rozporządzenia: ocena spełnienia warunku w zakresie oznaczenia prowadzonej działalności jest dokonywana w oparciu o dane zawarte w rejestrze REGON w brzmieniu na dzień 30 listopada 2020 r. Rozporządzenie przewiduje, że w przypadku, gdy należności z tytułu składek zostały już opłacone, będą podlegać zwrotowi na zasadach określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r.
o systemie ubezpieczeń społecznych.
Z kolei udzielanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy udzielane ma być przedsiębiorcom, którzy na dzień 30 listopada 2020 r. prowadzili działalność gospodarczą, oznaczoną wybranymi kodami PKB, których przychód z tej działalności, w rozumieniu przepisów podatkowych, uzyskany w jednym z trzech miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku był niższy w następstwie wystąpienia COVID-19 co najmniej o 40%
w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego lub we wrześniu 2020 r. W przypadku ubiegania się o przyznanie tzw. świadczeń postojowych rozporządzenie odnosi się do przychodu uzyskanego w jednym
z dwóch miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku i będącego niższym co najmniej o 40% w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego lub we wrześniu 2020 r.
O skali udzielanej pomocy świadczy fakt, że według szacunków wnioskodawcy na etapie prac legislacyjnych wskazano, że przedłużenie stosowania, zaledwie o jeden miesiąc, udzielania tylko jednego ze wskazanych form wsparcia – tj. wypłat świadczenia postojowego lub ponownego świadczenia postojowego, kosztować będzie budżet 430 milionów złotych.
Z kolei łączna – obejmująca wszystkie z wymienionych form wsparcia, szacowana wartość wsparcia, jaka może zostać wypłacona na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 lutego 2021 r. w sprawie wsparcia uczestników obrotu gospodarczego poszkodowanych wskutek pandemii COVID-19 wynosi 8 782,22 mln zł.
