Z końcem stycznia br. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi skierował do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych projekt Ustawy o zmianie ustawy o izbach rolniczych oraz niektórych innych ustaw.
Zasadniczym celem nowej ustawy jest zagwarantowanie dalszego wsparcia krajowych organizacji rolniczych z budżetu państwaw wykonywaniu zadań działalności lobbingowej na forum ponadnarodowych organizacjach rolniczych na szczeblu Unii Europejskiej.
Przypomnieć trzeba, że nowelizowana Ustawa z dnia 14 grudnia 1995 r. o izbach rolniczych (Dz. U. 1996 nr 1 poz. 3 z późn. zm.), umożliwić miała rozwój w latach 90-tych form samorządu rolniczego, którego zadaniem jest rozwiązywanie problemów rolnictwai reprezentacja interesów zrzeszonych w nim podmiotów. W treści art. 1 ust. 1 wskazuje się, że z mocy prawa członkami samorządu rolniczego są:
1) osoby fizyczne i prawne, będące podatnikami podatku rolnego w rozumieniu przepisówo podatku rolnym;
2) osoby fizyczne i prawne, będące podatnikami podatku dochodowego z działów specjalnych produkcji rolnej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych;
3) członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych posiadający w tych spółdzielniach wkłady gruntowe.
Ówczesny ustawodawca podkreślał w szczególności niezależność samorządu rolniczego w wykonywaniu jego zadań, ze szczególnym określeniem zdań izb rolniczych działających na terenach poszczególnych województw.
Aktualnie procedowany projekt ustawy ma umożliwić udzielenie wsparcia finansowego w latach 2021 – 2026 polskim organizacjom rolniczym z budżetu państwa w zakresie działalności w pracach międzynarodowych organizacji rolniczych reprezentujących interesy zawodowe rolników przy instytucjach Unii Europejskiej. W poprzednim okresie, tj. w latach 2015 – 2020, z budżetu państwa dofinansowana była działalność takich podmiotów jak związki zawodowe rolników, izby rolnicze, instytucje zrzeszające grupy producentów rolnych czy też organy zrzeszające samorząd pracodawców.
Wnioskodawca dokonując oceny skutków projektowanej regulacji podkreśla, że wyzwanie dla krajowych organów samorządu rolniczego stanowi w szczególności konieczność uiszczenia wysokiej składki członkowskiej oraz pokrycia kosztów związanych z obsługą w języku polskim prac w ponadnarodowych gremiach rolniczych.
Proponuje się w projekcie, że dofinansowanie z budżetu państwa w formie dotacji celowej udzielane będzie Krajowej Radzie Izb Rolniczych. Ta zaś z kolei ponosić będzie koszty uczestnictwa takich podmiotów jak izby rolnicze, związki zawodowe rolników indywidualnych w:
- zagranicznych organizacjach rolniczych;
- stowarzyszeniach zrzeszających młodych rolników w Europejskiej Radzie Młodych Rolników (CEJA);
- organizacji pracodawców zrzeszających pracodawców rolnych w Grupie Pracodawców Rolniczych Organizacji Zawodowych Unii Europejskiej (GEOPA). Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi podaje w uzasadnieniu do projektu, że wysokość składki narodowej do europejskiej organizacji zrzeszającej rolnicze związki zawodowe i organizacje spółdzielcze, COPA COGECA wynosi w przypadku Polski ponad 300 000 EURO rocznie.
W projekcie ustawy nowelizującej nakłada się na Krajową Radę Izb Rolniczych jednocześnie oblig składania corocznie do dnia 15 stycznia ministrowi właściwemu ds. rolnictwa, informacji z uczestnictwa izb rolniczych, związków zawodowych rolników indywidualnych, społeczno-zawodowych organizacji rolników, stowarzyszeń zrzeszających młodych rolników oraz organizacji pracodawców zrzeszających pracodawców rolnych
w działalności takich organizacji, jak Grupa Pracodawców Rolniczych Organizacji Zawodowych Unii Europejskiej czy Europejska Rada Młodych Rolników.
W projekcie przewiduje się, że ustawa nowelizująca wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.