Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i Pełnomocnik Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej, podjął we wrześniu br. prace nad nowelizacją Ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 191, 284, 1086). Ta strategiczna dla gospodarki i bezpieczeństwa energetycznego państwa ustawa reguluje zagadnienia związane z budową i eksploatacją linii najwyższych napięć, sieci przesyłowych, stacji elektroenergetycznych oraz innych obiektów. Wspomniany akt prawny jest narzędziem umożliwiającym sprawną realizację inwestycji związanych z szeroko rozumianą sferą bezpieczeństwa energetycznego.
W związku z faktem upływu pięciu lat obowiązywania wspomnianej ustawy i jej niedostosowaniem do realiów rynku, Pełnomocnik Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej podjął prace nad Ustawą o zmianie ustawy o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych oraz niektórych innych ustaw. Dokonana analiza skuteczności dotychczas obowiązującego aktu prawnego wykazała, że ustawa ta w niedostatecznym stopniu reguluje zagadnienia związane z modernizacją krajowej infrastruktury przesyłowej. W szczególności zwrócono uwagę na kwestię planowanego wzrostu udziału źródeł energii odnawialnej, w tym energetyki wiatrowej, w ogólnym bilansie produkcji energii w Polsce. Jako ciekawostkę podać należy, że Polska pod względem zużycia energii pochodzącej z odnawialnych źródeł energii na koniec 2018 roku, lokuje się w ramach Unii Europejskiej na siódmym miejscu od końca. Najniższy udział odnawialnych źródeł energii w ramach Unii Europejskiej występuje w Królestwie Niderlandów i na Malcie, najwyższy zaś w Szwecji, Finlandii i na Łotwie.
Zdaniem podmiotu inicjującego prace nad projektem, istnieje pilna potrzeba rozbudowy i modernizacji krajowej sieci przesyłowej. Potrzeba ta wynika z faktu istotnego wzrostu możliwości wytwórczych energii na niektórych obszarach kraju.
Przygotowywana nowelizacja ma umożliwić usprawnienie i przyśpieszenie procedury administracyjnej związanej z realizacją kluczowych inwestycji w sferze sieci przesyłowych. Projektodawca szacuje łączny, średni czas niezbędny do uzyskania wszystkich decyzji i innych aktów administracyjnych wymaganych na etapie prac przygotowawczych na pięćdziesiąt sześć miesięcy (sic!). Uwypukla się, że tak długi czas uzyskiwania stosownych pozwoleń administracyjnych, wydawanych przez wiele organów administracji, zagraża bezpieczeństwu Krajowego Systemu Przesyłowego. M. in. w związku z powyższym, w projekcie przewiduje się ,, […] możliwość przygotowania i realizacji inwestycji na terenach objętych miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego bez konieczności prowadzenia długotrwałych procedur związanych z ich zmianą.”
Nowelizacja umożliwić ma skrócenie czasu koniecznego na uzyskanie stosownych decyzji i pozwoleń administracyjnych o trzynaście miesięcy. Dzięki znowelizowanym przepisom inwestor chcący uzyskać prawo do dysponowania nieruchomością położoną na obszarze objętym decyzją administracyjną o ustaleniu lokalizacji strategicznej inwestycji
w obszarze sieci przesyłowych na cele budowlane, będzie mógł zakończyć całe postępowanie w czasie czterech miesięcy. W tym kontekście przypomnieć należy, że decyzja o ustaleniu lokalizacji strategicznej inwestycji w zakresie sieci przesyłowej w swej treści zawiera rozstrzygnięcia do takich kwestii jak m.in. wywłaszczenia i podziału nieruchomości, lokalizacji inwestycji i warunków zabudowy terenu czy też ograniczenia sposobów korzystania z danej nieruchomości.
W projekcie ustawy planuje się dostosować i ujednolicić stosowaną terminologię do innych obowiązujących aktów prawnych regulujących budowę infrastruktury energetycznej. W tym miejscu, w szczególności wymienić należy Ustawę z dnia 24 kwietnia 2009 r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu (Dz. U. 2009 Nr 84 poz. 700 z późn. zmianami). Ponadto, weryfikacji ma ulec lista inwestycji objętych Ustawą z dnia 24 lipca 2015 r. o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych. Nowelizacja ma zapewnić również dostosowanie ustawy do specyfiki inwestycji związanych z rozbudową infrastruktury przesyłowej na obszarach morskich, gdzie dynamicznie rozwija się morska energetyka wiatrowa.
Planuje się, że ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2021 roku.