Na dzień 10 stycznia 2020 r. określony został termin implementacji do prawa krajowego państw członkowskich UE regulacji zawartych w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/843 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę (UE) 2015/849 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz zmieniającej dyrektywy 2009/138/WE i 2013/36/UE (Dz. Urz. UE L nr 156 z 19.06.2018 r.)
Stąd też, w większości państw członkowskich Unii Europejskiej trwa dostosowywanie przepisów prawa krajowego do przepisów Dyrektywy 2018/843. Zasadniczym powodem wydania Dyrektywy 2018/843 było finansowanie zamachów terrorystycznych, które miały miejsce we Francji i Belgii. Zdaniem wnioskodawcy projektu: ,,Celem dyrektywy 2018/843 jest taka modyfikacja unijnych ram prawnych dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, która pozwoli na zwiększenie transparentności przepływów finansowych dokonywanych w systemie finansowym, a co za tym idzie na skuteczniejsze funkcjonowanie organów odpowiedzialnych za detekcję środków finansowych pochodzących z działalności o charakterze przestępczym lub służących finansowaniu działalności terrorystycznej”. Świadczy to o tym, że unijne przepisy regulujące wspomnianą sferę charakteryzują się coraz większą kazuistyką.
Obecnie Minister Finansów zainicjował prace nad projektem Ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw. Obecna faza prac, tj. uzgodnienia międzyresortowe, konsultacje publiczne oraz opiniowanie zakończyć się mają w trzecim tygodniu marca. Z racji szczególnego zakresu normowania ustawy, do podmiotów, którym przesłany został projekt w ramach opiniowania należą m.in.: szefowie służb specjalnych (ABW, AW, SKW, SWW), Szef CBA, Komendant Główny Policji, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, Rzecznik Praw Obywatelskich, Prezes Narodowego Banku Polskiego, oraz Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego.
Zasadniczym celem wydania nowej regulacji jest poddanie nowelizacji ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. z 2019 r. poz. 1115, z późn. zm.). Do najistotniejszych projektowanych zmian zaliczyć należy m.in.: wprowadzenie ograniczenia możliwości stosowania tzw. anonimowych instrumentów przedpłaconych oraz ustanowienie obowiązku dokonywania rejestracji „podmiotów świadczących usługi wymiany walut pomiędzy walutami wirtualnymi a fiducjarnymi” i „dostawców kont waluty wirtualnej”. Wspomnieć należy również o konieczności uszczegółowienia stosowanych terminów, m. in. beneficjenta rzeczywistego oraz państwa członkowskiego. Ponadto, doprecyzowaniu ulec mają zasady działania instytucje obowiązanych środków bezpieczeństwa finansowego w zakresie realizowanych przez nie działań związanych z państwami trzecimi wysokiego ryzyka. W ustawie nowelizującej Minister Finansów zamierza również szczegółowo określić zasady przechowywania przez instytucje obowiązane dokumentów i informacji uzyskanych w wyniku stosowania środków bezpieczeństwa finansowego. Przypomnieć należy, że zgodnie z Ustawą z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, tzw. ,,instytucjami obowiązanymi” są w myśl art. 2 między innymi: banki krajowe, oddziały banków zagranicznych, oddziały instytucji kredytowych, instytucje finansowe mające siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz oddziały instytucji finansowych niemających siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, krajowe instytucje płatnicze, krajowe instytucje pieniądza elektronicznego, oddziały unijnych instytucji płatniczych, oddziały unijnych i zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego, małe instytucje płatnicze, biura usług płatniczych oraz agenci rozliczeniowi, firmy inwestycyjne, banki powiernicze czy też fundusze inwestycyjne. Obecnie ta lista ma zostać powiększona o biegłych rewidentów oraz przedsiębiorców w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 i 1495), świadczących usługi polegające na sporządzaniu deklaracji, prowadzeniu ksiąg podatkowych, udzielaniu porad, opinii lub wyjaśnień z zakresu przepisów prawa podatkowego lub celnego, oraz o przedsiębiorców prowadzących działalność polegającą zarówno na: obrocie lub pośrednictwie w obrocie dziełami sztuki, przedmiotami kolekcjonerskimi oraz antykami jaki i przechowywaniu, obrocie lub pośrednictwie w obrocie dziełami sztuki, przedmiotami kolekcjonerskimi oraz antykami.
Ponadto, ulec ma zwiększeniu zakres statystyk gromadzonych przez Generalnego Inspektora Informacji Finansowej. Nowelizacja ma umożliwić weryfikację danych Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych.
Zgodnie z projektem ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
