4 marca br. Minister Finansów rozesłał w ramach uzgodnień międzyresortowych, opiniowania oraz w trybie konsultacji publicznych projekt Ustawy o zmianie ustawy, o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji oraz niektórych innych ustaw.
Zakończenie zgłaszania uwag do projektu, opublikowanego na stronie Rządowego Centrum Legislacji, planowane jest na dzień 18 marca.
Zasadniczym celem wydania nowego aktu prawnego jest potrzeba dokonania nowelizacji treści Ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (Dz. U. z 2019 r. poz. 795,z późn. zm.).
Oblig ten wynika z kolei z konieczności dokonania transpozycji do prawa krajowego Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/879 z dnia 20 maja 2019 r. zmieniającej dyrektywę 2014/59/UE w odniesieniu do zdolności do pokrycia strat i dokapitalizowania instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych oraz dyrektywę 98/26/WE (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 150 z dnia 7 czerwca 2019). Jak podkreśla w uzasadnieniu do projektu ustawy Minister Finansów, Dyrektywa Parlamentu i Rady (UE) ,,wprowadza zmodyfikowane rozwiązania w odniesieniu do minimalnego wymogu w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych (MREL), który ma na celu wzmocnienie zdolności banków do pokrycia strat i dokapitalizowania (rekapitalizacji) w sytuacji, gdy konieczne jest przeprowadzenie procesu przymusowej restrukturyzacji”.
Wspomniana dyrektywa stanowi istotny element serii unijnych aktów prawnych wydawanych w celu zwiększenia bezpieczeństwa instytucji świadczących usługi finansowe. Zwłaszcza przypomnieć należy znaną dyrektywę ,,CRD IV” – tj. Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, zmieniającą dyrektywę 2002/87/WE i uchylającą dyrektywy 2006/48/WE oraz 2006/49/WE (Dz. Urz. UE L 176 z 27.06.2013, str. 338) czy też dyrektywę ,,DGSD”, tj. dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/49/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie systemów gwarancji depozytów (Dz. Urz. UE L 173 z 12.06.2014, str. 149, z późn. zm.).
Wśród wspomnianego pakietu aktów prawnych była również dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/59/UE z dnia 15 maja 2014 r. ustanawiającą ramy na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych oraz zmieniającą dyrektywę Rady 82/891/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/24/WE, 2002/47/WE, 2004/25/WE, 2005/56/WE, 2007/36/WE, 2011/35/UE, 2012/30/UE i 2013/36/EU oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 648/2012 (Dz. Urz. UE L 173 z 12.06.2014, str. 190), zwaną dyrektywą „BRRD”. Wspomniana wcześniej dyrektywa z dnia 20 maja 2019 r. – tzw. dyrektywa ,,BRRD2” ma umożliwić rozwój i reformę procedury przymusowej restrukturyzacji.
Dyrektywa BRRD II ustanawia zmienione rozwiązania związane z minimalnym wymogiem w sferze funduszy własnych i tzw. zobowiązań kwalifikowanych, których celem jest powiększenie zdolności banków do pokrycia ewentualnych strat i dokapitalizowania. Celem unijnego ustawodawcy było zapewnienie, by banki poddawane były ewentualnej restrukturyzacji bez zbędnej zwłoki, przy jednoczesnym utrzymaniu stabilności całego systemu finansowego oraz przy minimalnym angażowaniu środków publicznych.
Do najważniejszych zmian, które wprowadzić ma ustawa nowelizująca do Ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, zdaniem wnioskodawcy zaliczyć należy m.in.:
- ustanowienie uprawnienia dla BFG jako organowi odpowiedzialnemu za przymusową restrukturyzację do tymczasowego zawieszania realizacji niektórych zobowiązań względem określonych wierzycieli podmiotu, na etapie przed wszczęciem procesu przymusowej restrukturyzacji, ale po uznaniu banku za będący u progu upadłości, a także nałożenia przez organ tzw. resolution moratorium także na depozyty gwarantowane maksymalnie 2 dni, przy czym nie ma możliwości łączenia obu moratoriów;
- wprowadzenie dwóch nowych terminów tj.: „podmiotu podlegającego przymusowej restrukturyzacji" (resolution entity) oraz „grupy podlegają przymusowej restrukturyzacji" (resolution group), które mają być ustalane przy preferowanej strategii przymusowej restrukturyzacji;
- przyznanie Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu uprawnienia do nakładania na podmioty ograniczeń w dystrybuowaniu wypracowanych zysków wówczas, gdy nie spełniono wymogu połączonego bufora w skutek braku rolowania instrumentów, z których wynikają zobowiązania kwalifikowane;
- wprowadzenie do ustawy regulacji umożliwiających ochronę inwestorów detalicznych przed ryzykiem inwestowania w papiery dłużne banku mogące podlegać umorzeniu lub konwersji długu;
- ustanowienie przepisów dotyczących umownego uznania zawieszenia zobowiązań wynikających z umów finansowych zawieranych przez podmiot krajowy jeżeli umowa jest regulowana prawem państwa trzeciego.
Według szacunków wnioskodawcy, projekt będzie oddziaływać m.in. na pięćset czterdzieści dwa Banki Spółdzielcze, trzydzieści banków funkcjonujących w formie spółek akcyjnych, dwadzieścia sześć SKOK-ów oraz na siedemnaście domów maklerskich. W projekcie planuje się, że ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.