W dniu wczorajszym ukazały się projekty rozporządzeń Ministra Finansów, których celem jest doprecyzowanie regulacji dotyczących egzekucji administracyjnej, zwłaszcza w związku ze zmianami wprowadzonymi do Ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. 1966 nr 24 poz. 151).
Przypomnieć należy, że wspomniana ustawa, regulująca postępowanie egzekucyjne rozumiane jako doprowadzenie do wykonania egzekwowanego obowiązku przez zobowiązanego w drodze stosowania przymusu egzekucyjnego, zostanie znowelizowana Ustawą z dnia 11 września 2019 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz.2070). Ustawa ta wejdzie w życie z dniem 30 lipca tego roku.
Bliskie wejście w życie Ustawy z dnia 11 września 2019 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw spowodowało konieczność podjęcia prac przez Ministra Finansów nad projektami:
- Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie przekazywania tytułu wykonawczego i innych dokumentów do organu egzekucyjnego;
- Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie adnotacji sporządzanej w sprawie przekazania egzekucji do rzeczy albo prawa majątkowego;
- Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wzorów dokumentów stosowanych w egzekucji należności pieniężnych.
Aktualnie, projekty powyższych rozporządzeń skierowane zostały do uzgodnień międzyresortowych, konsultacji publicznych oraz opiniowania. Planuje się zakończenie tego etapu prac legislacyjnych w pierwszym tygodniu marca.
Celem wydania Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie przekazywania tytułu wykonawczego i innych dokumentów do organu egzekucyjnego jest określenie zasad uzyskiwania przez wierzycieli dostępu do systemu teleinformatycznego przy wykorzystaniu którego wnioski egzekucyjne i tytuły wykonawcze lub informacje, będą przekazywane do organu egzekucyjnego będącego naczelnikiem urzędu skarbowego. Wspomniany system jest prowadzony przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.
Ponadto, w rozporządzeniu wnioskodawca zamierza szczegółowo uregulować sposób przekazywania wniosku egzekucyjnego i tytułu wykonawczego do organu egzekucyjnego, w tym będącego naczelnikiem urzędu skarbowego. W projekcie rozporządzenia proponuje się również określenie formatu danych wniosku egzekucyjnego, tytułu wykonawczego oraz szczegółowych informacji, wskazanych w art. 26 § 1e Ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, takich jak:
1) posiadane przez zobowiązanego składniki majątkowe lub źródła jego dochodu – w przypadku gdy są znane wierzycielowi;
2) majątek zobowiązanego lub większej jego części znajdujący się na terenie działania organu egzekucyjnego – w przypadku ustalenia właściwości miejscowej organu egzekucyjnego na podstawie art. 22 § 3;
3) siedziba lub miejsca zamieszkania dłużnika zobowiązanego, który jest obciążony prawem majątkowym względem zobowiązanego – w przypadku ustalenia właściwości miejscowej organu egzekucyjnego na podstawie art. 22 § 3a Ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r.;
4) data wysłania przez centralne biuro łącznikowe wniosku o udzielenie informacji lub powiadomienie do państwa członkowskiego lub państwa trzeciego oraz numeru referencyjnego tego wniosku – w przypadku wystąpienia o udzielenie pomocy, o której mowa w ustawie o wzajemnej pomocy;
5) ujawniony, po umorzeniu postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 59 § 2 składnik majątkowy lub źródło dochodu zobowiązanego oraz numeru i daty wydania postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego – w przypadku wystąpienia z wnioskiem o ponowne wszczęcie egzekucji administracyjnej;
6) imię i nazwisko oraz adres do korespondencji przedstawiciela ustawowego zobowiązanego;
7) imię i nazwisko oraz adres do korespondencji opiekuna albo kuratora zobowiązanego – w przypadku ustanowienia opieki albo kurateli dla zobowiązanego;
8) imię i nazwisko oraz adres do korespondencji zarządcy przedsiębiorstwa w spadku – w przypadku działania zarządcy przedsiębiorstwa w spadku.
W projekcie aktu określony ma zostać również zakres danych weryfikowanych z danymi zawartymi w rejestrach publicznych, np.: w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Z kolei Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie adnotacji sporządzanej w sprawie przekazania egzekucji do rzeczy albo prawa majątkowego ma na celu określenie szczegółowych danych zawartych w adnotacji, w sprawie przekazania egzekucji do rzeczy albo prawa majątkowego, jak również zasad sporządzania adnotacji oraz dokonania doręczeń w przypadku potrzeby prowadzenia łącznie egzekucji do tej samej rzeczy albo prawa majątkowego.
Aktem nowelizującym Ustawę z 1966 roku zatwierdzono istotne zmiany odnośnie sposobu postępowania organów egzekucyjnych w sytuacji wystąpienia zbiegu egzekucji do rzeczy albo do prawa majątkowego. Właściwe organy w miejsce przesyłania odpisu tytułu wykonawczego, dokumentu zajęcia oraz innych dokumentów niezbędnych do prawidłowego przeprowadzenia egzekucji organowi przejmującemu łączne prowadzenie egzekucji będą mieć teraz obowiązek dostarczania w postaci elektronicznej adnotacji w sprawie przekazania egzekucji do rzeczy albo prawa majątkowego. W adnotacji będą znajdować się wszystkie informacje wynikające z przesyłanych dotychczas odpisów dokumentów.
Planuje się, że adnotacja zawierać będzie dodatkowe dane dotyczące m.in.: organu egzekucyjnego przekazującego i przejmującego egzekucję, zwolnienia wierzyciela z kosztów egzekucyjnych z mocy ustawy czy też podmiotu, na którego rachunek bankowy ma być przekazana kwota uzyskana w egzekucji, w przypadku gdy kwota ta nie podlega przekazaniu wierzycielowi. W adnotacji uwzględniać się będzie również wskazanie stawki odsetek z tytułu niezapłacenia należności pieniężnej w terminie, dane dotyczące podstawy zajęcia rzeczy albo prawa majątkowego i dnia dokonania zajęcia rzeczy albo prawa majątkowego jak również dotyczące tytułu wykonawczego stanowiącego podstawę zajęcia oraz wskazanie kwoty uzyskanej wskutek zajęcia rzeczy albo prawa majątkowego, do których nastąpił zbieg egzekucji administracyjnej i sądowej, w przypadku gdy kwoty te nie zostały wypłacone wierzycielowi przed przekazaniem adnotacji w sprawie zbiegu.
Ostatni z wymienionych projektów rozporządzeń, tj. projekt Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wzorów dokumentów stosowanych w egzekucji należności pieniężnych ma na celu wprowadzenie zmian w drukach obowiązujących w egzekucji należności pieniężnych. Zmiana wzorów stosowanych dokumentów jest pochodną konieczności dostosowania ich do wymogów zawartych w ustawie z dnia 11 września 2019 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw. Jak wskazano w Ocenie Skutków Regulacji zmiany w drukach dotyczyć będą:
- terminu składania i podstaw skargi na czynność egzekucyjną (art. 54 ustawy),
- zakresu danych zawartych w zawiadomieniu o zajęciu/ protokole zajęcia lub odbioru dokumentu: numeru tytułu wykonawczego stanowiącego podstawę zajęcia, a w przypadku jednolitego tytułu wykonawczego lub zagranicznego tytułu wykonawczego − również jego rodzaju, danych identyfikacyjnych zobowiązanego oraz określania rodzaju należności jako zobowiązania podatkowego w przypadku zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego (art. 67 ustawy),
- obowiązku przekazywania przez dłużnika zajętej wierzytelności informacji niezbędnych do prawidłowego rozliczenia przez organ egzekucyjny przekazywanych środków pieniężnych (art. 70 ustawy),
- zbiegów egzekucji (art. 62, art. 62e, art. 63, art. 69a, art. 89a ustawy),
- zajęcia wierzytelności z tytułu nadpłaty lub zwrotu podatku (art. 89a ustawy),
- egzekucji z ruchomości (art. 98 i nast. ustawy), w tym w zakresie możliwości sporządzenia protokołu uzupełniającego protokół zajęcia ruchomości (art. 99 ustawy).
Wnioskodawca planuje, że wymienione rozporządzenia wejdą w życie z dniem 30 lipca 2020 r. a więc wraz z Ustawą z dnia 11 września 2019 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw.
