11 grudnia tego roku upływa termin wyznaczony przez Ministra Finansów na zgłaszanie ewentualnych uwag do projektu Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej domu maklerskiego.
Poza trwającymi aktualnie uzgodnieniami międzyresortowymi, wnioskodawca rozesłał projekt wspomnianego rozporządzenia również w ramach konsultacji społecznych. Omawiany dokument trafił do zaopiniowania do najważniejszych organów samorządu gospodarczego, m.in. do: Izby Domów Maklerskich, Związku Banków Polskich, Stowarzyszenia Polskich Brokerów Ubezpieczeniowych i Reasekuracyjnych czy też Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.
Zasadniczym celem podjęcia prac nad wydaniem nowego rozporządzenia jest konieczność uwzględnienia zmian wprowadzonych przez Ustawę z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie finansowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 483 poz. 1513) do Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2005 r. nr 183 poz. 1538. To właśnie w tym ostatnim akcie prawnym zawarto upoważnienie do wydania omawianego rozporządzenia, konkretnie w art. 98 ust. 9b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. Stanowi on, że: Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres ubezpieczenia, o którym mowa wust.9, termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną, biorąc w szczególności pod uwagę wykonywaną działalność domów maklerskich oraz zakres prowadzonej działalności. Wejście w życie nowego rozporządzenia derogować ma jednocześnie dotychczas obowiązujące Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 października 2009 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej domu maklerskiego (Dz. U. poz. 1449).
W uzasadnieniu do projektu Minister Finansów wskazał, że zmiany w Ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi spowodowały, że dom maklerski jest zobligowany do zawarcia umowy ubezpieczenia OC za szkody wynikłe z prowadzenia działalności maklerskiej w sytuacji, gdy:
- nie prowadzi działalności polegającej na przechowywaniu lub rejestrowaniu instrumentów finansowych;
- dokonuje czynności takich jak wskazane w art. 69 ust. 2 pkt 1, 2, 4 i 5 ustawy, tj.:
a). przechowywanie lub rejestrowanie instrumentów finansowych, w tym prowadzenie rachunków papierów wartościowych, rachunków derywatów i rachunków zbiorczych, oraz prowadzenie rachunków pieniężnych;
b). udzielanie pożyczek pieniężnych w celu dokonania transakcji, której przedmiotem jest jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, jeżeli transakcja ma być dokonana za pośrednictwem firmy inwestycyjnej udzielającej pożyczki;
c). polegających na doradztwie i innych usługach w zakresie łączenia, podziału oraz przejmowania przedsiębiorstw;
d). dotyczących wymiany walutowej, w przypadku gdy jest to związane z działalnością maklerską w zakresie czynności polegających na udzielaniu pożyczek pieniężnych w celu dokonania transakcji, której przedmiotem jest jeden lub większa liczba instrumentów finansowych;
- w końcu, gdy nie spełnia wymogu posiadania kapitału założycielskiego.
W § 1 projektu, wskazano, że rozporządzenie określać ma:
,,1) szczegółowy zakres ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z prowadzeniem działalności maklerskiej przez dom maklerski nieprowadzący działalności, o której mowa w art. 69 ust. 4 pkt 1, i prowadzący jeden rodzaj lub kilka rodzajów działalności, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, oraz niespełniający wymogu posiadania kapitału założycielskiego w wysokości ustalonej zgodnie z art. 98 ust. 2 lub 4 tej ustawy, zwany dalej „ubezpieczonym”;
2) termin powstania obowiązku ubezpieczenia;
3) minimalną sumę gwarancyjną tego ubezpieczenia”.
Zgodnie z projektem, obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej, objęta będzie ,,odpowiedzialność cywilna ubezpieczonego, za szkody wyrządzone jego działaniem lub zaniechaniem, w związku z prowadzoną działalnością maklerską, w okresie trwania ochrony ubezpieczeniowej”. Zauważyć należy jednocześnie, że wspomniane ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej ma nie obejmować szkód: polegających na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie mienia innego niż prawa majątkowe wynikające z instrumentów finansowych jak i powstałych wskutek działań wojennych, rozruchów i zamieszek, a także aktów terroru – odpowiednio § 2 ust 2 pkt 1 i 2 projektu.
Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej ma również nie obejmować kar umownych, wynikających z działania podjętego w okresie trwania ochrony ubezpieczeniowej lub zaniechania tego działania w tym okresie, w związku z prowadzoną przez ubezpieczonego działalnością maklerską (por. § 2 ust 2 pkt 3 projektu).
Zwrócić należy jednocześnie uwagę na proponowaną wysokość minimalnych sum gwarancyjnych, które proponuje się określić na kwotę 1 000 000 EURO w przypadku jednego zdarzenia, którego skutki objęte będą umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej oraz 1 500 000 EURO w przypadku wszystkich zaistniałych zdarzeń w okresie ubezpieczenia.
Planuje się, że rozporządzenie wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
