Od 1 lipca 2018 r. weszły w życie przepisy wprowadzające w Polsce mechanizm podzielonej płatności (ang. split payment) jako sposób regulowania zobowiązań między przedsiębiorcami.
W założeniu ten mechanizm ma zapewnić lepszą ściągalność zobowiązań podatku od towarów i usług. Polska zwróciła się do Komisji Europejskiej o zgodę na wprowadzenie obowiązkowego split payment i uzyskała ją w decyzji z dnia 18 lutego 2019 r.
Mechanizm podzielonej płatności został wprowadzony do ustawy o podatku od towarów i usług nowelizacją, która weszła w życie 1 lipca 2018 r. Do działu XI (Dokumentacja) został wprowadzony rozdział 1a, w którym w przepisach art. 108a-108d zostały uregulowane zasady funkcjonowania split payment.
Mechanizm podzielonej płatności może być stosowany przez przedsiębiorców, podatników VAT, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku VAT. Konsumenci nie mogą stosować takiego mechanizmu.
Split payment jest sposobem płatności, zgodnie z którym zapłata dokonana przez przedsiębiorcę, jest rozdzielona na:
- kwotę netto, która jest przekazywana na rachunek bankowy podatnika, oraz
- podatek od towarów i usług, który jest przekazywany na specjalnie do tego celu utworzony rachunek VAT.
O zastosowaniu split payment decyduje nabywca i nie musi uzyskiwać zgody sprzedawcy.
Korzystanie z mechanizmu split payment rodzi słuszne obawy przedsiębiorców, bowiem z uwagi na ograniczenie dysponowania tymi środkami na rachunku VAT zmniejsza ich płynność.
Aby przedsiębiorca mógł dysponować środkami zgromadzonymi na rachunku VAT, musi złożyć wniosek do naczelnika urzędu skarbowego. W tym wniosku określa się m.in.:
- rachunek bankowy, na który ma zostać przekazana kwota uwolnionych środków,
- wysokość zgromadzonych środków, które mają zostać przekazane na rachunek bankowy podatnika.
Organ podatkowy ma 60 dni na wydanie postanowienia.
Nie zawsze jednak organ może się zgodzić na wypłatę środków z rachunku VAT. Takie ryzyko istnieje w następujących sytuacjach:
- podatnik posiada zaległość podatkową,
- organ powziął uzasadnioną obawę, że zobowiązanie podatkowe nie zostanie wykonane,
- organ powziął uzasadnioną obawę, że może wystąpić zaległość podatkowa lub może być ustalone dodatkowe zobowiązanie podatkowe.
Są to podstawy dla organu do wydania decyzji o odmowie uwolnienia środków zgromadzonych na rachunku VAT podatnika.
Wprowadzony mechanizm podzielonej płatności nie jest idealny. Zgodnie z przepisami każdy bank będzie musiał prowadzić rachunek VAT dla swoich klientów. Oznacza to, że przedsiębiorca ma przypisany rachunek VAT do swojego rachunku bankowego w danym banku. Tym samym, jeżeli przedsiębiorca posiada rachunki bankowe w różnych bankach, to posiada również kilka rachunków VAT.
Kolejną niedogodnością związaną z mechanizmem jest możliwość jego zastosowania tylko w odniesieniu do jednej faktury – nie ma możliwości zapłacenia zbiorczo kilku faktur. Można jednak podzielić jedną fakturę na kilka płatności z zastosowaniem tego mechanizmu. Ponadto przedsiębiorca nie może zlecić płatności w split payment, jeżeli nie otrzymał jeszcze żadnej faktury od swojego kontrahenta.
W związku z ograniczeniem możliwości dysponowania środkami zgromadzonymi przez przedsiębiorców na rachunku VAT, prawodawca wprowadził szereg zachęt, które w założeniu mają skłonić przedsiębiorców do stosowania tego mechanizmu, m.in.:
- szybszy zwrot VAT,
- ograniczenia sankcji podatkowych i wyłączenie odpowiedzialności solidarnej,
- brak ewentualnych podwyższonych odsetek,
Obowiązkowy split payment będzie musiał być stosowany jedynie w zakresie określonym w decyzji Rady, do której załączono wykaz usług oraz towarów wraz z podanymi kodami PKWiU. W załączniku znajdziemy takie pozycje, jak m.in.:
- oprogramowanie,
- elektronika,
- usługi budowlane, usługi instalacyjne,
- wyroby stalowe, złoto inwestycyjne, metale, rury,
- oleje, węgiel, brykiety,
- części samochodowe
Mechanizm ten został wprowadzony jako nieobowiązkowy i jest on ograniczony do transakcji dokonywanych w formie przelewów bankowych. Polska uzyskała zgodę na jego wprowadzenie w zakresie towarów i usług w obszarach najbardziej narażonych na oszustwa podatkowe.
Obowiązkowy split payment będzie mógł obowiązywać w Polsce do końca 2022 r.
Zródło: Biuletyn Euro Info
