Z dniem 13 marca br. na stronie Rządowego Centrum Legislacji ukazały się dwa projekty rozporządzeń Ministra Finansów,
których celem jest określenie krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz osób fizycznych. Podstawę prawną do wydania obydwu rozporządzeń, stanowi art. 23v ust 2 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2018 poz. 1509 z późn. zmianami). Zgodnie ze wspomnianym artykułem, enumeratywne wyliczenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową, sporządzone zostały m. in. w oparciu o informacje podatkowe, pozyskane w drodze ich wymiany pomiędzy Rzeczypospolitą Polską a danym krajem lub terytorium. Zwraca się uwagę również, czy istnieje podstawa prawna do wymiany informacji podatkowych z danym państwem oraz czy przekazywane informacje są rzetelne i kompletne. Ustawa stanowi, że przy sporządzaniu obydwu list państw i terytoriów uwzględniać się będzie również treść ustaleń podjętych w tym zakresie z Organizacją Współpracy Gospodarczej i Rozwoju. Zwrócić należy uwagę, że OECD od lat publikuje raporty zawierające dane dotyczące identyfikacji zjawiska szkodliwej konkurencji i praktyk podatkowych, jak również sporządza listy tzw. rajów podatkowych. Eksperci Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju zwracają uwagę na częste występowanie zjawisk polegających na unikaniu lub bardzo niskim opodatkowaniu, stosowaniu utrudnień przez niektóre z wymienionych krajów i terytoriów w zakresie uczestniczenia w procesie wymiany informacji podatkowych z innymi państwami. W końcu, stosowanie zwyczaju zasłania się tajemnicą bankową. Brak klarownych przepisów podatkowych ma utrudnić pozyskanie informacji o wysokości przetransferowanych dochodów przez osoby fizyczne i prawne zamieszkałe lub posiadające swoją siedzibę na terytorium innego państwa.
W chwili obecnej, obydwa wspomniane projekty, tj. Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych są na etapie uzgodnień międzyresortowych. Czas zgłaszania uwag do projektów upływa z dniem 19 marca, tym samym Minister Finansów wyznaczył niezwykle krótki czas zgłaszania uwag do przedłożonych projektów. Powodem takiego określenia terminu jest niedawne uchylenie przepisów stanowiących podstawę prawną dla wydania wcześniej obowiązujących rozporządzeń. Precyzując, uchylono art. 25a ust. 6 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, z późn. zm.) oraz art. 9a Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1036, z późn. z.).
Podkreślić należy, że opublikowanie obydwu nowych projektów rozporządzeń nie wynika z dokonaniem aktualizacji listy krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową. Projektodawca podkreśla, że ustalenia będące wynikiem ostatniego przeglądu tej listy, dokonanego przez Ministerstwo Finansów w 2017 r. są aktualne.
Treść § 1 obydwu projektów rozporządzeń jest tożsama, tym samym listy krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową, czy to odnośnie osób prawnych czy też osób fizycznych, są jednakowe. Do wspomnianych krajów i terytoriów, zalicza się:
1) Księstwo Andory;
2) Anguilla – Terytorium Zamorskie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii
Północnej;
3) Antigua i Barbuda;
4) Sint-Maarten, Curaçao – kraje wchodzące w skład Królestwa Niderlandów;
5) Królestwo Bahrajnu;
6) Brytyjskie Wyspy Dziewicze – Terytorium Zamorskie Zjednoczonego Królestwa
Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej;
7) Wyspy Cooka – Samorządne Terytorium Stowarzyszone z Nową Zelandią;
8) Wspólnota Dominiki;
9) Grenada;
10) Sark – Terytorium Zależne Korony Brytyjskiej;
11) Hongkong – Specjalny Region Administracyjny Chińskiej Republiki Ludowej;
12) Republika Liberii;
13) Makau – Specjalny Region Administracyjny Chińskiej Republiki Ludowej;
14) Republika Malediwów;
15) Republika Wysp Marshalla;
16) Republika Mauritiusu;
17) Księstwo Monako;
18) Republika Nauru;
19) Niue – Samorządne Terytorium Stowarzyszone z Nową Zelandią;
20) Republika Panamy;
21) Niezależne Państwo Samoa;
22) Republika Seszeli;
23) Saint Lucia;
24) Królestwo Tonga;
25) Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych – Terytorium Nieinkorporowane Stanów
Zjednoczonych;
26) Republika Vanuatu.
W uzasadnieniach do projektów, Minister Finansów podkreśla, że konieczność przyjęcia obydwu aktów prawnych - podyktowana jest koniecznością przeciwstawienia się praktykom stosowanym przez niektóre państwa i terytoria zależne (lecz posiadające własne systemy podatkowe). Świadomie wprowadzają one w swoich ustawodawstwach podatkowych rozwiązania ułatwiające podmiotom gospodarczym „przenoszenie” dochodów do tych krajów lub terytoriów, co umożliwia przedsiębiorstwom unikanie lub uchylanie się od opodatkowania w innym państwie. Systemy podatkowe takich krajów i terytoriów zwane są „szkodliwymi systemami podatkowymi” ze względu na ich niekorzystny wpływ na systemy podatkowe państw, poprzez kształtowanie wielkości bazy podatkowej w innych państwach.
Projektuje się, że obydwa rozporządzenia wejdą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
